Նատրիումի գլուտամատը (անգլ․՝ Monosodium glutamate [MSG], չին․՝ 味精, ռուս․՝ Глутамат натрия, լատ․՝ Natrii glutamas) համային հատկությունները
բարելավող սննդային հավելանյութ է (E621):
Այն սպիտակ, բյուրեղային փոշի է, որը հեշտությամբ լուծվում է ջրի մեջ։ Որպես սննդային հավելում օգտագործելը պայմանավորված է նրանով, որ այն փոխանցում է հիմնական համերից մեկը՝ ումամի, կամ այսպես կոչված «մսի համը»՝ ի շարս քաղցրից, աղիից, թթուից և դառից։
Նատրիումի գլուտամատի կիրառումը որպես պարարտանյութ
Անտեղյակները սովորաբար զարմանում են լսելով, որ նատրիումի գլուտամատը կարելի է օգտագործել որպես պարարտանյութ: Սակայն, չնայած որպես սննդային հավելված իր ոչ այնքան լավ համբավին, նատրիումի գլուտամատը լայնորեն ու հաջողությամբ կիրառում են սենյակային բույսերի սնուցման համար։
Նատրիումի գլուտամատը լավ պարարտանյութ է, քանի որ այն պարունակում է.
- ազոտի, ֆոսֆորի և կալիումի համեմատաբար մեծ պաշար;
- այնպիսի տարրեր, ինչպիսիք են ամոնիումը, սուլֆատը, կալցիումը, մագնեզիումը, օրգանական նյութերը:
- մի շարք ամինաթթուներ, որոնք անհրաժեշտ են բույսերի աճի համար:
Բոլոր վերը թվարկվածները կարևոր սննդանյութեր են բույսերի առողջ աճի համար։ Դրանցից յուրաքանչյուրը կատարում է իր հատուկ դերը.
- Ազոտն օգնում է բույսին իր համար սնունդ ստեղծել ֆոտոսինթեզի միջոցով:
- Ֆոսֆատները խթանում են արմատների աճը, մեծացնում են այլ սննդանյութերի կլանումը և ծաղկման խթանիչն են:
- Կալիումը օգնում է բույսերին ավելի արագ աճել և կարգավորում է նյութափոխանակության գործընթացները, որոնք անհրաժեշտ են մրգերի և սերմերի զարգացման համար:
- Օրգանական նյութերը կարող են բարելավել հողը և օգնում են ջրի և սննդանյութերի պահպանմանը: Դրանք նաև նպաստում են հողում օգտակար օրգանիզմների բազմացմանը, որոնք, իրենց հերթին, օգնում են պարարտանյութի արդյունավետ կլանմանը:
- Ամինաթթուները նպաստում են բերքի առողջությանը և երկարացնում են պահպանման ժամկետները:
- Ծծումբը ախտահանում է հողը և օժանդակում է ազոտի արդյունավետ կլանմանը:
Ուշադրություն։ Նատրիումի գլուտամատի մեծ քանակությունը կարող է սպանել բույսին։ Միայն չափավոր քանակությունն է օգտակար որպես պարարտանյութ:
Լուծույթը պատրաստելը
- Փոքր և մինչև 1 տարեկան բույսերի համար 1 թեյի գդալ նատրիումի գլուտամատը խառնում են 4 լիտր հնեցված, գոլ ջրի հետ և սնուցում են բույսերը 2 շաբաթը մեկ անգամ։
- Խոշոր կամ 1 տարեկանից մեծ բույսերի համար 0.5-1 թեյի գդալ նատրիումի գլուտամատը խառնում են 1 լիտր հնեցված, գոլ ջրի հետ և սնուցում են բույսերը շաբաթական մեկ անգամ։
Սնուցումը կարելի է կատարել ինչպես ջրելու, այնպես էլ բույսի սաղարթը ցողելու միջոցով: Սնուցման լավագույն ժամանակը ուշ երեկոն է:
Խոլորձների սնուցման համար խորհուրդ է տրվում 1 թեյի գդալ նատրիումի գլուտամատը խառնել 1 լիտր հնեցված, գոլ ջրի հետ և դրանով ցողել բույսի արմատներն ու տերևները։