Category Archives: Դեկորատիվ ծառեր

Նվենի

Նվենին կամ Տենդածառը (անգլ․՝ Eucalypt, ռուս․՝ Эвкалипт, լատ․՝ Eucalyptus) մրտենազգիների ընտանիքի մշտադալար ծառերի և թփերի ցեղ է։ Նվենիները բուսական աշխարհի հսկաներ են, հասնում են մինչև 100 մ և ավելի բարձրության։

Հայտնի է նվենիների 525 տեսակ, որոնց մեծ մասը աճում է Ավստրալիայի, Նոր Զելանդիայի և Տասմանիայի անտառներում ՝ կազմելով յուրահատուկ անտառներ (անտառի բոլոր ծառերի 4⁄5-ը)։ Մի քանի տեսակներ հանդիպում են Նոր Գվինեայում և Ինդոնեզիայում, մեկ տեսակ հանդիպում է Ֆիլիպիններում: Միայն 15 տեսակներ են աճում Ավստրալիայից դուրս, և միայն ինը ծագումով Ավստրալիայից չեն: Նվենի ծիածանայինը միակ տեսակն է, որը վայրի աճում Հյուսիսային կիսագնդում:

Նվենիները տաք արեւադարձային կամ մերձարևադարձային կլիմայի բույսեր են։ Մի շարք տեսակներ լեռնային՝ չափավոր ցրտի գոտիներից են։ Ցեղում կան ինչպես ջերմասեր տեսակներ, որոնք չեն կարող դիմակայել զրոյից ցածր ջերմաստիճանին, այնպես էլ տեսակներ, որոնք կարող են դիմանալ −1-ից −14 ° C ցրտին: Բարձր լեռնային շրջաններում կան տեսակներ, որոնք կարող են դիմակայել -20-ից -24 ° C ցրտահարություններին:

Ներկայում այս բույսը բուծվում է շատ երկրներում ոչ թե օդը աղտահանելու իրեն վերագրվող ունակության, այլ արագ աճի և խոնավ տարածքները չորացնելու ունակության համար: Նվենիներ կարելի է գտնել Ֆրանսիայի, Իսպանիայի, Պորտուգալիայի, Հունաստանի, Իսրայելի, Հնդկաստանի, Սաուդյան Արաբիայի, Հարավային և Հյուսիսային Ամերիկայի, Հյուսիսային և Հարավային Աֆրիկայի, Կուբայի, Աբխազիայի, Ղրիմի հարավային ափերին և խոնավ, ճահճոտ վայրերում:

Հայաստանում կա 2 տեսակ՝ Նվենի ճիպոտայինը (Eucalyptus viminalis) և Նվենի մոխրագույնը (Eucalyptus cinerea)։

Նվենիներն ունեն բարձր դեկորատիվ նշանակություն և, ինչպես ասվեց, չորացնում են խոնավ հողերը։ Կեղևից ստանում են դաբաղանյութեր, տերևներից ու երիտասարդ ընձյուղներից՝ եթերայուղեր։ Նվենու թուրմը և յուղը օգտագործվում է օծանելիքի արտադրությունում, բժշկության մեջ որպես հականեխիչ և հակաբորբոքային միջոց, բնափայտը՝ վագոնաշինության և նավաշինության մեջ։

Տանը աճեցնելու ամենատարածված և հարմար տեսակներն են Նվենի մոխրագույնը (Eucalyptus cinerea), Նվենի գնդաձևը (Eucalyptus globulus), Նվենի թզատերևը (Eucalyptus ficifolia), Նիվենի գունիին (Eucalyptus gunnii) և Նիվենի կիտրոնայինը (Eucalyptus citriodora):

Նիվենիի խնամքը սենյակային պայմաններում

Օդի ջերմաստիճանը

Աճի շրջանում նիվենու նորմալ աճի և զարգացման համար անհրաժեշտ է օդի ջերմաստիճանը պահպանել +23 – +26°C տիրույթում, իսկ աշնանն ու ձմռանը +14 – +16°C տիրույթն է հարմարավետ:

Սենյակի լավ օդափոխությունը կարևոր է նվենու համար, բայց դրա հետ մեկտեղ բույսը պետք է պաշտպանված լինի միջանցիկ քամիներից:

Ջրելը և օդի խոնավությունը

Նվենին գարնանից աշուն պետք է առատ ջրել։ Հաճախականությունը որոշելու համար հետևում են ծաղկամանի հողի վերին շերտի վիճակին։ Ամենայն հավանականությամբ, ակտիվ աճի շրջանում բույսը կպահանջի ամենօրյա ոռոգում: Աշնանն ու ձմռանը ջրելը կարելի է կրճատվել, և ջրել երբ ծաղկամանի հողի վերին շերտը չորանա մոտ 2-5 սմ խորությամբ:

Ջրել պետք է հնեցված, գոլ ջրով (+18 – +20°C):

Նվենին ջրով ցողելու կարիք չկա, բայց նորմալ աճի և զարգացման համար, հատկապես ամռան շոգ օրերին, անհրաժեշտ է ապահովել օդի բարձր խոնավություն: Օդի խոնավությունը բարձրացնելու համար կարելի է բույսը ծաղկամանով դնել խիճով ու ջրով լցված տակդիրի վրա, այնպես, որ ծաղկամանը ջրից բարձր լինի, իսկ տակդիրի ջրի գոլորշին բարձրանա դեպի բույսը։

Լուսավորությունը

Նվենին լուսասեր ​​է, պահանջում է պայծառ լուսավորություն և արևի ուղիղ լույս՝ օրական առնվազն 5-6 ժամ, ուստի առավել բարենպաստ է այն տեղակայել արևելյան, հարավային կամ հարավ-արևելյան պատուհանների մոտ։ Ամռան տաք օրերին խորհուրդ է տրվում պատշգամբ կամ այգի դուրս բերել նվենուն:

Սնուցում

Գարնան սկզբից մինչև աշնան վերջը նվենին երեք շաբաթը մեկ պետք է սնուցվի համալիր պարարտանյութերով՝ միաժամանակ ուշադրություն դարձնելով որպեսզի դրանցում ֆոսֆորի նվազագույն չափաբաժին լինի։ Օգտակար է փոխնեփոխ օգտագործել օրգանական և հանքային պարարտանյութերը: Ձմռանը սնուցումը դադարեցվում է:

Էտելը

Նիվենին էտելու համար առավել բարենպաստ ժամանակը գարունն է: Բույսի հիմնական ճյուղը պետք է կտրել ցանկալի երկարության վրա, ինչը կնպաստի նոր, կողային ճյուղերի առաջացմանը և կզսպի նիվենու աճը դեպի վեր: Նոր հայտնված ճյուղերն էլ պետք է պարբերաբար քշտել՝ կտրել գագաթները՝ դրանց ճյուղավորումը խթանելու համար:

Եթե ​​բույսի ուղղահայաց աճը չի կասեցվում և այն ​​շատ է բարձրանում, կարող է հենակ դնելու անհրաժեշտություն առաջանալ։

Այլ ծաղկաման տեղափոխելը

Երիտասարդ տարիքում տարին մեկ բույսի տեղափոխում պետք է արվի: Հետագայում, աճին զուգընթաց հնարավոր կլինի տեղափոխել 3 տարին մեկ անգամ: Նվենին դժվար է տանում տեղափոխությունը, ուստի, ավելի մեծ ծաղկաման տեղափոխելիս, ցանկալի է պահպանել արմատի հողագունդը: Նոր ծաղկամանում տնկելիս բույսի արմատի վզիկը պետք է 5 սանտիմետրով բարձր լինի հողի մակերեսից:

Հողախառնուրդը

Նվենու համար անհրաժեշտ է պատրաստել փխրուն հողախառնուրդ՝ խառնելով ճմահող (2 մաս), փտած գոմաղբ (1 մաս), տորֆ (1 մաս), գոտի ավազ (1 մաս): Ծաղկամանի լավ դրենաժը պարտադիր է։

Նվենու բազմացումը

Նվենին բազմացնում են սերմերով կամ գագաթային կտրոններով։ Կտրոնների արմատակալումը մեծ դժվարությամբ է ստացվում, շատ ավելի հեշտ է սերմից աճեցնելը։

Սերմերը ցանում են փետրվար-մարտ ամիսներին: Հողը, որտեղ ցանում են սերմերը պետք է բաղկացած լինի հավասար համամասնությամբ ճմահողից և ավազից: Սերմերը ցանվում են հողի մակերեսին և չեն ծածկվում հողի շերտով, ցանքը ծածկում են պոլիէթիլենով կամ ապակիյով:

Սերմերի ծլելու համար բարենպաստ պայմաններ են ցրված լուսավորությունը, օդի մոտ 20-25°C ջերմաստիճանը: Ջրելը պետք է լինի չափավոր, ցանկալի է, ջրցանի միջոցով։ Նվենու առաջին ծիլերը պետք է հայտնվեն ցանելուց 7-8 օր հետո:

Ծաղկելը

Բնական պայմաններում նվենին ծաղկում է գարնանը և ամռանը փոքրիկ սպիտակ ծաղիկներով: Սենյակային պայմաններում նվենիները չափազանց հազվադեպ են ծաղկում։

Արագաճությունը

Նվենու աճի տեմպը շատ բարձր է։ Լավ խնամքի և անհրաժեշտ արտաքին պայմանների ապահովման դեպքում շաբաթական աճը կազմում է մոտ 3 սմ:

Հիվանդությունները և վնասատուները

Հակասեպտիկ հատկությունների շնորհիվ նվենին գործնականում չի հիվանդանում ու չի ենթարկվում վնասատուների հարձակմանը: Առաջացող բոլոր խնդիրների հիմնական պատճառը ոչ պատշաճ խնամքն ու պայմաններն են լինում: Նորմայից շեղված օդի ջերմաստիճանի, խոնավության, բույսի լուսավորության վիճակը կարող է հանգեցնել Սարդոստայնային տիզի (Spider mite, Паутинный клещ, Tetranychidae), Ուտիճների (Aphid, Тля) կամ Կլոր որդերինեմատոդների (Roundworms, Нематода, Nematodes) հարձակմանը: Վնասատուների հայտնաբերման դեպքում, անհրաժեշտ է շտապ վերականգնել խնամքի ճիշտ պայմանները, բույսը սրբել օճառաջրով և բուժել միջատասպաններով:

ԻՆՉՊԵՍ ՍԵՆՅԱԿԱՅԻՆ ԲՈՒՅՍԵՐԸ ՊԱՇՏՊԱՆԵԼ ՎՆԱՍԱՏՈՒՆԵՐԻՑ ==> ԲՈՒՅՍԵՐԻ ԲՈՒԺՄԱՆ ԵՒ ԽՆԱՄՔԻ ԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ ==>

Սենյակային պայմաններում աճեցվող նվենու մահվան առաջին պատճառներից մեկը ոչ պատշաճ ջրելն է: Խոնավության պակասի հիմնական ախտանիշը տերևների գանգրացումն ու թառամելն է:

Այն, որ բույսն ավելի շատ լուսավորության կարիք ունի, ցույց է տալիս տերևների գույնի խամրումը, նոր տերևների չափի նվազումը, ընձյուղների ձգվածությունը։ Կարևոր է, որ նվենու լուսավորությունը լինի մշտապես և հավասարաչափ:

Նվենին արագ աճող բույս ​​է, ուստի նրա դանդաղ աճը, որպես կանոն, վկայում է կամ սենյակի վատ օդափոխություն, կամ էլ հաճախակի միջանցքային քամիների մասին:

Նվենու օգտակար հատկությունները

Նվենին ունի էվկալիպտոլ պարունակող եթերային յուղ, որն ունի մանրէասպան, հակասեպտիկ և հակավիրուսային հատկություններ: Համարվում է, որ նվենու արտադրած ֆիտոնիցիդները արդյունավետորեն մաքրում են սենյակի օդը բակտերիաներից:

Մրսածության հվանդությունները կանխարգելելու համար կարելի է նվենու մի տերև տրորել ձեռքերի մեջ և շնչել բույրը։

Կարևոր է հիշել․

Նվենու տերևներն ու դրանցից պատրաստված թուրմերն ու լուծույթները ուղղակիորեն ուտելը կամ խմելը, տերևները ծամելը կարող են թունավորման պատճառ դառնալ:

Նվենու մեկ այլ կարևոր հատկությունն այն է, որ այն արդյունավետորեն վանում է սենյակից ճանճերին ու մոծակներին:

Հղումներ

Կամելիա

Կամելիան (անգլ․՝ Camellia, ռուս․՝ Камелия, լատ․՝ Camellia) թեյազգիների ընտանիքին պատկանող մերձարևադարձային մշտադալար, խոշոր, գեղեցիկ ծաղիկներով բույսերի ցեղ է։

Բնական պայմաններում աճում են արևելյան և հարավային Ասիայում՝ Հիմալայների արևելքից մինչև Ճապոնիա և Ինդոնեզիա: Գոյություն ունեն նկարագրված 100–300 տեսակ, կան նաև շուրջ 3000 հիբրիդներ:

Հանրահայտ թեյի ծառը (Camellia sinensis), որի տերևներից և բողբոջներից, մշակելուց հետո տարբեր թեյեր են պատրաստում, նույնպես կամելիա է: Դեկորատիվ Ճապոնական կամելիան (Camellia japonica) ու Սասանքվա կամելիան (Camellia sasanqua), ինչպես նաև դրանց հիբրիդները աշխարհով մեկ տարածված կամելիաների հարյուրավոր սորտեր են “ծնել”։ Ձիթաբեր կամելիայից (Camellia oleifera) ստանում են, այսպես կոչվող, թեյի սերմի յուղ, որն օգտագործվում է խոհարարության և կոսմետիկայի մեջ:

Հայաստանում կամելիաները մշակվում են սենյակային կամ ջերմոցային պայմաններում, որպես դեկորատիվ բույսեր։ Հայաստանում շատ տարածված է ճապոնական կամելիան, իր մի շարք հիբրիդներով, որոնցից ամենա աչքի ընկնողը Chan dleri elegans-ն է։ 

Camellia japonica

Հղումներ

Թեյ

Թեյը կամ Չինական կամելիան (անգլ․՝ Tea tree, ռուս․՝ Чай, Чайный куст, или Камелия китайская, լատ․՝ Camellia sinensis) թեյազգիների (Theaceae) ընտանիքի, մշտադալար թփերի կամ փոքր ծառերի տեսակ է, որի տերևները և բողբոջները օգտագործվում են թեյ արտադրելու համար: Պետք չէ շփոթել Camellia sinensis թեյը նույնպես թեյ

անվանվող Melaleuca alternifolia– ի՝ որից թեյի ծառի յուղ են ստանում կամ Նոր Զելանդիայի թեյի ծառի՝ Leptospermum scoparium-ի հետ, դրանք տարբեր բույսեր են:

Թեյի հայրենիքը Հարվ-Արևելյան Ասիայի արևադարձային և մերձարևադարձային, լեռնային անտառների գոտիներն են։

Կա թեյի երկու հիմնական սորտ՝ Camelia. sinensis var. sinensis եւ Camelia sinensis var. assamica: Սպիտակ թեյը, դեղին թեյը, կանաչ թեյը, մուգ թեյը և սեւ թեյը, բոլորը, տարբեր մշակումներ կիրառելով, ստացվում են այդ երկու սորտերից։

Ինչպես տանը թեյ աճեցնել

Սենյակային պայմաններում սովորաբար աճեցնում են թեյի Camelia. sinensis var. sinensis տեսակը։ Բնական պայմաններում մոտ 2 մետր բարձրության հասնող թեյի այս թուփը տանը, ծաղկամանում հասնում է 40-50 սմ բարձրության, ծաղկում է գեղեցիկ, նուրբ ծաղիկներով։ Մյուս տեսակը շատ ավելի պահանջկոտ է արտաքին պայմանների նկատմամբ։

Սերմից աճեցնելը

Սերմից թեյ աճեցնելը հեշտ չէ. թեյի սերմերը շատ ցածր ծլողունակություն ունեն, ուստի ցանել պետք է որքան հնարավոր է թարմ, նոր հավաքած սերմեր և մեծ քանակի, որպեսզի գոնե մի մասը ծլի։

Թեյի սերմերը կլոր, մուգ շագանակագույն են, 10-13 մմ տրամագծով:

Սովորաբար թեյը ցանում են ձմռան վերջում կամ գարնան սկզբին։

Ցանելուց առաջ թեյի սերմերը 2 օր թրջում են գոլ ջրի մեջ, ամեն օր ջուրը թարմացնում են, հետո ցանում 3 սմ խորությամբ՝ ետևյալ հավասար մասերից կազմված հողախառնուրդի մեջ՝

Թույլ թթվայնությամբ հողը ամենահարմարն է թեյի աճեցման համար։

Ցանելուց հետո պետք է հողը հեղուկացիրով առատորեն խոնավացնել, ջերմոցային վիճակ ստանալու համար, ցանքը ծածկել ապակով կամ պլաստիկով և դնել տաք տեղ։ Սերմերը բավական երկար են ծլում՝ 1,5-2,5 ամիս:

Առաջին ծիլերը հայտնվելուց հետո ցանքը տեղափոխում են պայծառ լուսավորության տակ, որոշ ժամանակ անց հանում են ծածկը և երբ առաջին իսկական տերևները ձեւավորվեն, կարելի է սածիլները տեղափոխել առանձին, փոքր ծաղկամանների մեջ։ Չարժե անմիջապես մեծ տարաներ ընտրել:

Կտրոնով բազմացնելը

Թեյի կանաչ կտրոններ կտրում են գարնանը կամ ամռանը բույսը էտելուց հետո: Կտրվում են տարեկան ճյուղերից՝ 6-8 սմ երկարությամբ։ Յյուրաքանչյուր կտրոնի վրա թողնում են 3-4 տերև: Կտրոնի ներքևի մասի կտրվածքը թեք են անում, կտրվածքը մշակում են արմատակալումը խթանող նյութերով հետո տնկում հողախառնուրդի մեջ։

Տնկարկի համար նույնպես ջերմոցային պայմաններ են ստեղծում։

Խնամքը

Թեյի թուփը բավականին լավ է հարմարվում լուսավորությանը, իրեն լավ կզգա ինչպես արևոտ լուսամուտի պատուհանագոգին, այնպես էլ լուսավոր սենյակի խորքում: Բայց բույսը պաշտպանել է պետք կեսօրի Արևի ուղիղ և կոշտ ճառագայթներից: Պետք է նկատի ունենալ, որ եթե լուսավորությունը «միակողմանի» է, ժամանակի ընթացքում թեյի թուփը կարող է նկատելիորեն թեքվել դեպի լույսի աղբյուրը, մյուս կողմից տեղի և դիրքի կտրուկ փոփոխություններ բույսը չի սիրում։ Ծաղկամանը խորհուրդ է տրվում պտտել աստիճանաբար, շատ փոքր քայլերով։ Լուսավորության ցածր մակարդակի դեպքում ճյուղերը կարող են ձգվել:

Թեյի թուփը շատ ավելի պահանջկոտ է օդի ջերմաստիճանի նկատմամբ: Գարնանն ու ամռանը նրան պետք է օրական առնվազն +20°C ջերմաստիճան, բայց ուշ աշնանը և ձմռանը արժե բույսը պահել +8…+10°C- ից ոչ ավելի բարձր ջերմաստիճանում գտնվող սենյակում (ապակեպատ պատշգամբ, տեռաս և այլն): Իհարկե, առանց այս հանգստյան ժամանակահատվածի, թեյը չի մեռնի, բայց թուփը շատ ավելի վատ տեսք կունենա և իրեն վատ կզգա: Տաք սենյակում ձմռանը թեյի թուփը պահելիս, պետք է օդի բարձր խոնավություն ապահովվի և հեռու պահվի ջեռուցող սարքերից։

Ընդհանրապես, թարմ և բավարար խոնավ օդի առկայությունը թեյի առողջ թփի աճեցման կարևոր պայման է: Ուստի հնարավորության դեպքում, ամռանը, երբ գիշերվա օդի ջերմաստիճանը +15°C- ից բարձր է, թուփը ծաղկամանով պետք է հանել այգի կամ բաց պատշգամբ։

Թուփը պետք է կանոնավոր կերպով ջրել գոլ, հնեցված ջրով։ Ծաղկամանի հողը պետք է միշտ խոնավ լինի, պարբերաբար փխրեցվի և մուլչապատվի։ Ծաղկամանի լավ դրենաժը պետք է ապահովագրի հողակույտը ճահճացումից։ Ծաղկման շրջանում ջրելը կրճատում են, բայց տերևները շարունակում են առատ ցողել։

Ինչ վերաբերում է թեյի թուփը սնուցելուն, ապա դա արվում է ողջ տարվա ընթացքում, բացառությամբ ձմռան հանգստի ժամանակահատվածի: Բույսը սնուցում են երկու շաբաթը մեկ համալիր պարարտանյութերով։

Թեյի թփի համար մեկ այլ անհրաժեշտ բան է էտը (թփի ձևավորումը): Առաջին անգամ երիտասարդ թուփը էտում են երկրորդ տարում, վաղ գարնանը՝ կտրելով հիմնական ճյուղի աճի կետը մոտ 15 սմ բարձրության վրա՝ առատ ճյուղավորումը խթանելու համար: Ապագայում, ամեն տարի միաժամանակ, բոլոր հիմնական ճյուղերը կրճացնում են 30-35 սմ երկարություն թողնելով, միաժամանակ հեռացնելով վնասված և թույլ ճյուղերը:

Սենյակային պայմաններում թեյի թուփը գործնականում չի հիվանդանում, իսկ վնասատուներից կարող է ենթարկվել ուտիճների և վահանակիրների հարձակմանը։

ԻՆՉՊԵՍ ՍԵՆՅԱԿԱՅԻՆ ԲՈՒՅՍԵՐԸ ՊԱՇՏՊԱՆԵԼ ՎՆԱՍԱՏՈՒՆԵՐԻՑ ==>

ԲՈՒՅՍԵՐԻ ԲՈՒԺՄԱՆ ԵՒ ԽՆԱՄՔԻ ԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ ==>

Մոտավորապես երեք տարին մեկ անգամ, մեծահասակ թփերը, չվնասելով հողակույտը, տեղափոխում են 2 անգամ ավելի մեծ ծաղկամանի մեջ, կամ հանում և կարճացնում են արմատները:

Ամռանն ու աշնանը թեյի թուփը ուրախացնում է անուշահոտ սպիտակ ծաղիկներով, իսկ ձմռան սկզբին ձևավորվում են սերմերը։

Ճիշտ խնամքի դեպքում, թեյի թուփը մեկ տարում մոտ 30 սմ աճ է ունենում։ Ծաղկել սկսում է մոտ 1,5 տարեկանից։

Բույսի անձնագիրը

Լույսը
Պայծառ ծրված, կիսաստվեր
Օդի ջերմաստիճանը
Աճի շրջանում՝ +20°C․․․+25°C
Ձմռանը՝ +8°C․․․+10°C
Օդի խոնավությունը
Կանոնավոր ցողել
Ջրելը
Վերին 5․․․10 սմ շերտի չորանալուց հետո
Սնուցումը
Աճի ողջ շրջանում, 15 օրը մեկ
Հանգստի շրջանը
Ձմռանը (կարող է չլինել, բայց ցանկալի է)
Հողախառնուրդը
Լավ փխրուն, թույլ թթվային
Ծաղկամանը
Դրենաժային մեծ ծակերով
Առնվազն 2 անգամ մեծ արմատի հողագնդից
Բազմացնելը
Տնկաշիվով (6-8 սմ), սերմով

Հղումներ

Պոդոկարպուս

Պոդոկարպուսը (անգլ․՝ Podocarpus, ռուս․՝ Подокарп, Ногоплодник, լատ․՝ Podocarpus) մշտադալար, փշատերև թփերի և ծառերի ցեղ է։

Պոդոկարպուսների ամենատարածված տեսակը կոչվում է Բուդդայական սոճի (անգլ․՝ Yew plum pine, Buddhist pine, Fern pine, ռուս․՝ Подокарп крупнолистный, լատ․՝ Podocarpus macrophyllus

Սենյակային պայմաննեում պահվող պոդոկարպուսների ամենատարածված տեսակը կոչվում է Բուդդայական սոճի։

Բացի նշված տեսակից, որն ունի նաև Maki կոչվող ենթատեսակ, վաճառքում կարող են հանդիպել Podocarpus nageia, Podocarpus totara տեսակները։

Խնամքը

Լույսը

Պոդոկարպուսները լուսասեր բույսեր են, նրանց անհրաժեշտ է պայծառ լույս` որոշ ժամերի արևի ուղղակի լույսով: Ձմռանը պահանջում են զով պայմաններ՝ ջերմաստիճանը պետք է լինի առնվազն 6 ° С, բայց ոչ ավելի, քան 10..12 ° С: Լավ են տանում սենյակի չոր օդը, սակայն ամռանը ցանկալի է տերևները հաճախակի ցողել։

Ջրելը

Ջրել պետք է կանոնավոր՝ ամռանը առատ, ձմռանը՝ չափավոր, կանխելով հողի իսպառ չորացումը:

Սնուցումը

Պոդոկարպուսներին ամիսը մեկ համալիր պարարտանյութով սնուցում է տրվում։

Տեղափոխելը

Տեղափոխումը նոր, քիչ ավելի մեծ ծաղկամանի մեջ իրականացնում են տարին մեկ անգամ ՝ գարնանը։ Հողախառնուրդը կազմում են կավով հարուստ ճմահողից, տերևային բուսահողից և ավազից՝ 2: 1: 1 հարաբերակցությամբ, թթվայնությունը պետք է մոտ լինի չեզոքին:

Մեծահասակ բույսերը կարող են տեղափոխվել 2-3 տարին մեկ:

Էտելը

Պարբերաբար էտելու միջոցով պոդոկարպուսին կարելի է տալ տարբեր ձևեր կամ ստեղծել բոնսայ։

Բազմացումը

Պոդոկարպուսները բազմանում են ցողունային կտրոններով: Կտրոնները բավականին դժվար են արմատավորվում, կիրառվում են ֆիտոհորմոններ և իրականացվում է տաքացում ներքևից: Հնարավոր է վերարտադրություն սերմերի միջոցով:

Հիվանդություններ և վնասատուներ

Պոդոկարպուսը հազվադեպ է հիվանդանում և ենթարկվում վնասատուների հարձակմանը:

Հղումներ

Ռապիս

Ռապիսը կամ Բամբուկանման արմավենին (անգլ․՝ Lady palm, ռուս․՝ Бамбуковая пальма рапис, լատ․՝ Rhapis) մոտ 10 տեսակի փոքր արմավենիների ցեղ է, որոնք բնիկ են հարավ-արևելյան Ասիայում ` Հարավային Ճապոնիայից և Հարավային Չինաստանից հարավ մինչև Սումատրա կղզի:

Այս բույսերն ունեն բարակ ցողուններ, որոնք աճում են 3-4 մ բարձրությամբ, ճյուղավորվում են հիմքում, կազմում են թփեր և երկսեռ են, արական և իգական ծաղիկներով։

Որպես սենյակային բույսեր տարածված են ռապիսի երկու տեսակները՝

  • Ռապիս բարձրահասակը (անգլ․՝ Broadleaf lady palm, Bamboo palm, ռուս․՝ Рапис высокий, լատ․՝ Rhapis excelsa).
  • Ռապիս ցածրահասակը (անգլ․` Slender Lady Palm, Рапис низкий, լատ․՝ Rhapis humilis).

Ռապիս բարձրահասակը ավելի մեծ չափեր և ավելի շատ կանաչ զանգված ունի: Հասնում է մինչև 3 մ բարձրության և ավելի քիչ շիվեր է տալիս, քան ցածրահասակ ռապիսը: Շիվերը նման են բամբուկի շիվերին, հոդակապված են, մինչև 4 սմ տրամագծով: Ճյուղերի վրա պարզ երեւում են ցանցաձև մանրաթելեր, որոնք թաքցնում են մահացող տերևների կոճղերը: Այս արմավենին 5-10 մատներով, ոչ այնքան խորքից մասնատվող տերևներ ունի (ավելի կարճ և լայն, քան ցածր աճող ձևերը):

Ռապիս ցածրահասակը շատ ավելի խիտ է աճում և կոմպակտ է: Այս տեսակի առավելագույն բարձրությունը սահմանափակվում է 1,5 մետրով, բայց առավել հաճախ բույսերը չեն գերազանցում մեկ մետր բարձրությունը: Ցողունները բազմաթիվ են, շատ բարակ, ընդամենը 2 սմ տրամագծով, մանրաթելերով ծածկված շատ ավելի հաստ, քան բարձրահասակ ռապիսինը: Տերևների 7-8 մատները բաժանված են գրեթե հիմքից, կոշտ, սուր ծայրերով, փայլուն մակերևույթով, կատարյալ ուղիղ տեսքով: Երկարությամբ, տերևի մատները հասնում են 20-25 սմ-ի և մինչև 2 սմ լայնություն են ունենում:

Սենյակային պայմաններում այս երկու տեսակներն էլ գործնականում չեն ծաղկում:

Ռապիսները իրավամբ դասվում են հեշտ աճեցվող բույսերի շարքում: Նույնիսկ անփորձները չպետք է վախենան այս բույսն ունենալուց: Ռապիսի հիմնական առավելությունը բարձր հարմարվողականությունն է: Չնայած այն հանգամանքին, որ բույսը նախասիրություններ ունի օդի ջերմաստիճանի և լուսավորության հետ կապված, ժամանակի ընթացքում այն հարմարվում է առկա պայմաններին:

Խնամքը

Լուսավորությունը

Ռապիսի համար ամենահարմարավետը պայծառ, ցրված լույսն է, սակայն այն հեշտությամբ հարմարվում է նաև կիսաստվերին։ Բույսի համար վտանգ են ներկայացնում կեսօրի Արևի ուղիղ ճառագայթները, դրանք կարող են տերևների այրվածքներ առաջացնել։

Բույսի համաչափ աճը ապահովելու համար, անհրաժեշտ է շաբաթը մեկ փոքր ինչ պտտել ծաղկամանը, որպեսզի բոլոր կողմերը հավասարաչափ լույս ստանան։

Օդի ջերմաստիճանը

Ձմռանը ռապիսի համար նախընտրելի է +8-ից +12 աստիճան օդի ջերմություն: Միևնույն ժամանակ, զով ձմեռումը բոլորովին էլ միակ հնարավոր տարբերակը չէ այս արմավենու աճեցման համար: Ռապիսը հիանալի կերպով հարմարվում է ինչպես սենյակի նորմալ ջերմաստիճանին, այնպես էլ թեթև զովությանը`10-ից 16 աստիճան:

Ամռանը Ռապիսի համար նախընտրելի է օդի 20-ից 25 աստիճան ջերմությունը: Ավելի շոգին էլ է դիմանում, սակայն ավելի կախված է դառնում մաքուր ու խոնավ օդի մշտական հասանելիությունից:

Ամռան ընթացքում ռապիսը իրեն հիանալի կզգա դրսում՝ պատշգամբում կամ այգում:

Ջրելը և օդի խոնավությունը

Ամռանը, հատկապես շոգ օրերին ռապիսը պետք է առատորեն ջրել հենց որ հողի վերին շերտը չորանա: Բայց աշնանը և ձմռանը, հատկապես սառը պայմաններում պահելիս, ջրելը պետք է լինի ոչ միայն չափավոր, այլ նաև հնարավորինս զգույշ: Ջրել պետք է հողի վերին շերտի ամբողջությամբ չորանալուց 1-2 օր անց։ Ռապիսը, ինչպես և բույսերի մեծամասնությունը չի սիրում ջրախեղդ լինել և չի սիրում երբ հողն ամբողջությամբ չորանում է։

Շատ կարեւոր է, որ ռապիսը ջրվի լավ հնեցված, փափուկ ու գոլ ջրով:

Ինչ վերաբերում է օդի խոնավությանը, ապա ռապիսը այնքան էլ զգայուն չէ դրա նկատմամբ, այն հանդուրժում է բնակարանների սովորական չոր օդը նույնիսկ ցուրտ սեզոնում, երբ գործում են ջեռուցման համակարգերը: Բայց, միեւնույն ժամանակ, ռապիսը երախտագիտությամբ կարձագանքի ջրով ցողմանը, ինչը լավացնում է տերևների դեկորատիվ տեսքը:

Ցողելը պարտադիր է դառնում երբ օդի ջերմաստիճանը +25-ից բարձր է:

Ռապիսի տերևները պետք է պարբերաբար սրբել խոնավ սպունգով կամ կտորով ՝ կուտակված փոշին հեռացնելու համար։ Ձմռանը զով տեղում պահելիս ավելի լավ է չթրջել տերևները, այլ չոր եղանակով սրբել փոշին:

Պարարտացումը

Ռապիսը սնուցում են միայն գարնանը և ամռանը, ակտիվ աճի շրջանում: Այս բույսի համար 2-3 շաբաթը մեկ սնուցում տալը բավարար է: Ռապիսի համար նախընտրելի են միկրոէլեմենտներով հարուստ, համալիր պարարտանյութերը, որոնք նախատեսված են դեկորատիվ, տերևավոր բույսերի համար, բայց կարելի է նաև օգտագործել պարարտանյութերի հատուկ խառնուրդներ: Այս բույսի համար ցանկալի է սնուցումն անել ջրելու միջոցով, օգտագործելով հեղուկ պարարտանյութեր: Երկարաժամկետ գործող պարարտանյութերը ճնշող ազդեցություն են ունենում ռապիսի վրա:

Հողախառնուրդը, տեղափոխումը, ծաղկամանը

Ռապիսի համար հարմար են մի փոքր թթվայնություն ունեցող կամ առնվազն չեզոք հողախառնուրդները։ Այս բույսի համար ամենալավն այն է, որ օգտագործեք արմավենու համար նախատեսված պատրաստի հողախառնուրդներ, բայց կարող եք նաև ինքներդ կազմել հողախառնուրդը՝ հավասար չափերով խառնելով տորֆ, ճմահող, տերևային բուսահող, կոմպոստ և ավազ:

Այս բույսը, նույնիսկ շատ երիտասարդ տարիքում, այլ ծաղկաման տեղափոխում են միայն անհրաժեշտություն առաջանալու դեպքում: Տեղափոխելիս պետք է խուսափել արմատները վնասելուց ու պահպանել արմատամերձ հողակույտը։

Տեղափոխելիս անհրաժեշտ է նոր ծաղկամանում ապահովել լավ դրենաժային շերտ։

Տեղափոխման փոխարեն կարելի է փոխել ծաղկամանի հողի վերին շերտը: Այս մեթոդը հատկապես լավ է գործում մեծահասակ բույսերի համար։

Չնայած այն հանգամանքին, որ այս արմավենին հզոր արմատային համակարգ ունի, այն գործնականում մակերեսային է: Ուստի ռապիսի համար հարմար են լայն, բայց ոչ շատ խոր տարաներ կամ մեծ դրենաժային շերտով կոմպենսացնել տարայի խորությունը։ Շատ խոր տարայի մեջ տնկելը մեծացնում է հողում ջրի լճացման վտանգը, դժվարացնում է արմատի օդամատակարարումը և վտանգում բույսի արմատային համակարգը:

Ռապիսի հիվանդություններն ու վնասատուները

Ռապիսը ամենակայուն սենյակային բույսերից է։ Այս բույսը վախենում է միայն հողի ճահճացումից, ինչի հետևանքով արմատը կարող է փտել։

Սենյակի չոր, ոչ խոնավ օդի դեպքում մեծանում է այնպիսի վնասատուների հարձակման վտանգը, ինչպիսիք են սարդոստայնային տիզը, վահանակիրները։ Վահանակիրները, հարևան վարակված բույսերից կարող են տարածվել ռապիսի մատղաշ կանաչի վրա։

Հաճախ ծագող խնդիրներ․

  • արևի ուղիղ ճառագայթներից կարող են առաջանալ դեղին բծեր՝ արևայրուքներ;
  • շոգին և շատ չոր օդի պայմաններում տերևների կանաչը դառնում է անհարթ և խայտաբղետ;
  • շոգ եղանակին բույսը չցողելու հետևանքով կարող են չորանալ տերևների ծայրերը;
  • ցրտի և արմատների փտելու պատճառով մատղաշ տերևները բացվում են բնական չափերի չհասնելով;
  • ցրտի պատճառով տերևները թոշնում են ու մուգ կանաչ գույն ստանում;
  • ժամանակին չջրելու հետևանքով թոշնում են տերևները։

Ռապիսի բազմացումը

Ամենապարզ մեթոդը վեգետատիվն է ՝ բույսը բաժանելը: Ավելի երիտասարդ բույսերը կարելի է առանձնացնել մեծահասակների թփից (ոչ թե մեկ-մեկ, այլ փոքր խմբերով) ՝ փորձելով նվազագույնի հասցնել արմատի վնասվածքները: Բայց պետք է հիշել, որ ցանկացած բաժանումից հետո աճը դանդաղելու է և թե՛ մեծահասակ մասը, թե՛ երիտասարդ փունջը երկար ժամանակ հետո “խելքի կգան”։ Թուփը բաժանելու լավագույն սեզոնը գարունն է։

Սերմերից ռապիս ստանալը բավականին երկար գործ է։ Սերմերը բավականին երկար ժամանակ պահպանում են իրենց ծլողունակությունը: Սերմերը ոչ շատ խորը ցանում են խոնավ, բարձրորակ, սննդարար սուբստրատում։ Ցանքը ծածկում են պլաստիկով կամ ապակով ու տեղադրում են պայծառ, լուսավոր տեղում։ Սերմերը ծլում են 2-3 ամիս հետո: Երիտասարդ ծիլերը պետք է հնարավորինս շուտ տեղափոխվել անհատական ​​տարաներ ՝ ամանները փոխելով ավելի մեծերի՝ արմատի աճին համընթաց:

Հղումներ

Թխկի հովհարանման

acer_palmatumԹխկի հովհարանմանը (անգլ․՝ Red emperor maple, Palmate maple, ռուս․՝ Клён дланевидный или веерный, լատ.՝ Acer palmatum), թխկազգիների ընտանիքի, թխկի ցեղի բույս։ Տարածված է Ճապոնիայում, Կորեայում և Չինաստանում, պատկանում է այսպես կոչվախ “Ճապոնական թխկիների” խմբին։

Այս դանդաղ աճող (տարեկան աճը՝ 15սմ դեպի վեր և 30սմ լայնքով), բայց շատ գեղեցիկ, սաղարթավոր ու տերևաթափի ծառերը կամ թփերը շատ հարմար են ինչպես ոչ մեծ բակերը, այնպես էլ մեծ տարածքները զարդարելու համար։
Բարձրությունը՝ մինչև 3 մետր, սաղարթամասի տրամագիծը՝ 5 մետր։ Ապրում է 100-150 տարի։

Աճեցման պայմանները

Սիրում է պայծառ լուսավորություն, խոնավ, պարարտ հող, դիմանում է մինչև -20 ºC ոչ երկարատև ցրտերին։

Տնկելն ու խնամքը

Տնկում են գարնանը կամ աշնանը, բաց արևոտ տեղերում կամ կիսաստվերում։ Խայտաբղետ տերևներ ունեցող տեսակները կիսաստվերում կարող են խամրել կամ կորցնել գույները։
Տնկահորն անում են 70 սմ խորությամբ և մոտ 50 սմ տրամագծով։ Փոսի հատակը եղանով լավ, որքան հնարավոր է խորը փխրցնում են։ Եթե գրունտային ջրերը մոտ են, լցնում են դրենաժային շերտ
Տնկելիս արմատավզիկը պետք է հավասար պահել հողի մակերեսին կամ ամենաշատը 5 սմ թաղված։
Կենդանի պարիսպ տնկելու դեպքում պահպանում են միմյանցից  1,5 մետր հեռավորություն, մնացած դեպքերում՝ առնվազն 2 մետր շրջակա բաց տարածք են թողնում։
Հողախառնուրդը

  • Փտած գոմաղբ կամ կոմպոստ – 3 մաս;
  • Ճմահող – 2 մաս;
  • Ավազ – 1 մաս:

Հողախառնուրդին կարելի է ավելացնել պարարտանյութ (120-150 գրամ նիտրոամոֆոս)։
Հողի թթվայնությունը՝ pH 6.0 – 7.5
Հովհարանման թխկին բավականին պահանջկոտ բույս է, այն մշտապես ուշադրություն է պահանջում՝ պարբերաբար պարարտացում, ոռոգում ու ցողում, հողի փխրեցում, սանիտարական էտ, մուլչացում եւ այլն։
Պարարտացումը
Եթե տնկելիս հողախառնուրդը չի պարարտացվել, ապա հաջորդ գարնանը պետք է պարարտացնել միզանյութով (мочевина) (40 գ/ք․մ․), կալիումային աղերով (калийные соли) (15-25 գ/ք․մ․), սուպերֆոսֆատով (суперфосфат) (30-50 գ/ք․մ․).
Ամռանը, հողը փխրեցնելիս և ջրելիս սնուցել կեմիրայով (100-120 գ/ք․մ․).
Ջրելը
Տնկելուց հետո՝ 20 լիտր ամեն ծառին։ Շոգ եղանակին՝ շաբաթական 10-20 լիտր ամեն ծառին։
Չոր կլիմայական պայմաններում խորհուրդ է տվում վաղ առավոտյան կամ մայրամուտին ցողել ծառի տերևները հեղուկացիրով։
Հողի փխրեցումը
Պարբերաբար և ջրելուց հետո անհրաժեշտ է ոչ մեծ խորությամբ փխրեցնել հողը։
Մուլչացում
Տնկելուց հետո բնի շուրջ, անհրաժեշտ է մուլչացնել հողը 3-5 սանտիմետրանոց տորֆի, խոտի, կամ այլ հարմար նյութի շերտով։
Էտը
Էտելու կարիք չկա։ Կտրում են միայն չորացած և հիվանդ ճյուղերը։

Վնասատուները

Հիվանդությունները

Զմեռացումը

Ձմռան նախապատրաստությունը սկսում են վաղօրոք։ Ազոտային պարարտանյութերով սնուցումը պետք է դադարեցնել օգոստոսի վերջից, իսկ ջրելն ու հողի փխրեցնելը՝ հոկտեմբերի սկզբից, ինչը կարգելակի նոր շիվերի առաջացումը։ Տերևաթափն ավարտելուն պես մաքրում են բնի շուրջ թափված տերևները։ Օդի բացասական ջերմաստիճաններ սկսելուն պես ցանկալի է սրսկել ծառը պղինձ պարունակող ցանկացած թունաքիմիկատի 3%-ոց լուծույթով։
Երիտասարդ ծառերը ոչ ձնառատ, ցուրտ ձմռանը կարող են ցրտահարվել։ Անհրաժեշտ է  ջերմամեկուսացնել արմատի վզիկը։ Ցրտահարման դեպքում խորը էտ են անում, ինչից հետո նոր շիվեր են աճում և սաղարթը վերականգնվում է։
Ցրտահարումից ապահովագրվելու համար, բարակ ու բարձրաբուն ծառերը, մանավանդ տնկելուց հետո առաջին 2-3 տարիներին իմաստ ունի փաթաթել 1-2 շերտ պարկացու կտորով։ Ավելի մեծ տարիքում հավհարանման թղկիի ցրտադիմացկունությունն աճում է։

Թխկի հովհարանմանի աճեցնելը թաղարի մեջ

Acers_in_potԾաղկաթաղարում հովհարանման թխկի աճեցնելն ունի որոշակի յուրահատկություններ։ Կարող է ավելի հաճախ ջրելու, ցողելու և պարարտացնելու անհրաժեշտություն առաջանալ։ Եթե ծառը ձմեռացվել է զով և մութ վայրում, ոչ մի դեպքում չի կարելի անմիջապես դուրս հանել բաց երկնքի կամ արևի տակ։ Անհրաժեշտ է աստիճանաբար վարժեցնել բույսը նոր պայմաններին։

acer_palmatum_atropurpureumԲազմացում սերմերով

  • Սերմերը հավաքում են աշնանը՝ ամբողջովին հասած վիճակում;
  • Փորձառու այգեպանները խորհուրդ են տալիս մի քանի ամիս պահել սերմերը սառնարանի բանջարեղենի համար նախատեսված խցում՝ ստրատիֆիկացնել։ Ոմանք էլ անմիջապես ցանում են սերմերը թաղարների մեջ;
  • Թաղարի մեջ լցնում են պարարտ ու փխրուն հողախառնուրդ, ապահովում են լավ դրենաժ;
  • Հողախառնուրդը լավ ջրում են և սերմերը տեղադրում են մակերեսին։ Սերմերը խորացնել պետք չէ, մի փոքր մատով սեղմելը լիովին բավարար է։
  • Թաղարը ծածկում են ապակով կամ թափանցիկ թաղանթով, ինչը ջերմոցային պայմաններ է ստեղծում։ Այնուհետև թաղարը տեղադրում են որևէ տաք ու լուսավոր տեղում;
  • Ցանքը անհրաժեշտ է օրը մեկ բացել և օդափոխել;
  • Ծիլերի հայտնվելուց հետո ծածկը հանում են;
  • 2-3 իսկական տերևներ ունեցող ծիլերը սածիլում են առանձին ծաղկամանների մեջ;
  • Բաց գրունտի մեջ տեղափոխում են առնվազն 30 սմ բարձրության ունեցող բույսերը։

Բազմացում կտրոններով

Վեգետատիվ եղանակով հովհարանման թխկիի բազմացումը բավականին բարդ է։
Ճյուղերի կիսափայտացած մասերից մոտ 20 սմ երկարությամբ կտրոններ են ստանում մարտ ամսին, իսկ նույն չափսի մատղաշ կտրոններ կարելի է կտրել մայիս-հունիսին։ Մատղաշ կտրոնների արմատակալման համար անհրաժեշտ է արհեստական մառախուղ ստեղծել։
Կտրոնի վերին ծայրին թողնում են մեկ-երկու տերև։ Պարարտ, փխրուն հողի մեջ տնկելուց առաջ կտրոնի ներքին ծայրը թրջում են, այնուհետև փոշոտում արմատակալումը խթանող նյութի մեջ (Корневин, Гетероауксин): Տնկին ծածկում են հատակը կտրած պլաստիկ շշով։

Հղումներ

Ադամածառ

paulowniasԱդամածառը կամ Պավլովնիան (անգլ․՝ Paulownia, ռուս․՝ Павловния, լատ․՝ Paulównia) տերևաթափ, խոշոր ծառ է՝ մինչև 25 մ բարձրությամբ, հզոր, հաստ ճյուղերով։ Աճում է Չինաստանում, Լաոսում, Վիետնամում, այժմ արդեն աշխարհի բազմաթիվ այլ երկրներում։
Չափազանց արագ է աճում հատկապես երիտասարդ տարիքում։ Հողի նկատմամբ պահանջկոտ չէ։ Լուսասեր է։ Հեշտությամբ է բնային մացառներ առաջացնում, որոնք բարենպաստ պայմաններում հասնում են մինչև 2-3, երբեմն՝ 4 մետր բարձրության։ Դիմանում է մինչև – 25 °C-ի սառնամանիքներին։ Հայաստանում մշակվում է Իջևանում և Բագրատաշենում, որտեղ երբեք չի ցրտահարվում, ուժեղ է աճում, առատորեն ծաղկում և պտղաբերում է։
Երբեմն տարեկան աճը անցնում է 1,5-2 մետրից։ Երևանի պայմաններում լավ է աճում քաղաքի ցածրադիր, տաք շրջաններում։ Արտակարգ ցուրտ ձմռան դեպքում լուրջ ցրտահարվում է, սակայն հաջորդ վեգետացիոն շրջանի ընթացքում սաղարթը լրիվ վերականգնվում է։ Բուսաբանական այգու պայմաններում, ցուրտ ձմռան դեպքում լրիվ ցրտահարվում է։
Արտակարգ դեկորատիվ բույս է, խիստ արևադարձային տեսքով, որը սակայն հեռանկարային է միայն Հայաստանի ցածրադիր, տաք գոտիների համար:

Հաշվառված է պավլովնիայի 7 տեսակ՝

Paulownia_tomentosa
Paulownia tomentosa
  1. Ադամածառ կատալպատերև, Paulownia catalpifolia T.Gong ex D.Y.Hong — Павловния катальполистная
  2. Ադամածառ երկարավուն, Paulownia elongata S.Y.Hu, Павловния продолговатая
  3. Ֆարգեզի ադամածառ, Paulownia fargesii Franch., Павловния Фаргеза
  4. Ադամածառ ֆորչունա, Paulownia fortunei (Seem.) Hemsl., Павловния Форчуна
  5. Ադամածառ Կավակամի, Paulownia kawakamii T.Itô, Павловния Каваками — այս տեսակից 1997 թվականին, վայրի բնության մեջ, Թայվան կղզում պահպանվել էլ ընդամենը 13 ծառ
  6. Թայվանյան ադամածառ, Paulownia taiwaniana T.W.Hu & H.J.Chang, Павлония тайваньская
  7. Թաղիքանման ադամածառ, Paulownia tomentosa Steud., Павловния войлочная
Հղումներ

 

Կարմրան

Կարմրանը, մոշա, իրղուն (անգլ.՝ Tamarix, Salt cedar, ռուս.՝ Гребенщик, Тамарикс, լատ.՝ Tamarix), կարմրանազգիների ընտանիքի բույսերի ցեղ է։
Տարածված է Արարատի, Տավուշի, Վայոց  ձորի, Սյունիքի մարզերում։ Աճում է աղուտ-ալկալի հողերում, չորացած գետերի հուներում, գետափերին, խոնավ վայրերում և այլն։

Հղումներ

Թխկի

Թխկի (անգլ.՝ Maple, ռուս.՝ Клен, լատ.՝ Acer), թխկազգիների ընտանիքի տերևաթափ ենթաընտանիքի ծառերի կամ թփերի ցեղ։
Թխկու շուրջ 150 ներկայացուցիչները բնականորեն աճում են հյուսիսային կիսագնդի բարեխառն և մերձարևադարձային գոտիներում։ Դրանք տարբեր մեծության ծառեր են և խոշոր թփեր։

Տարածումը Հայաստանում

Տարածված է Տավուշի, Լոռու, Գեղարքունիքի, Վայոց ձորի, Սյունիքի մարզերի անտառներում, լեռնալանջերին, Երևանի շրջակայքում և այլն։
Հայաստանում աճում է միայն հյուսիսային անտառային շրջաններին մերձալպյան անտառներում՝ սկսած 1600 մ բարձրությունից։ Հանդիպում է հաճարենու, կաղնու, կեչու և այլ տեսակների հետ խառը։ Միջին աճեցողության ծառ է՝ մինչև 15-16 բարձրությամբ և 40-60 սմ բնի տրամագծով։
Լայն կիրառություն ունի Հյուսիսային Հայաստանի վերին գոտու անտառային մշակույթներում։ Կանաչապատման պրակտիկայում քիչ է օգտագործվում։
Հիրիկանյան թխկին մինչև 20 մ բարձրությամբ ծառ է՝ տարածված Կովկասում, Իրանում, Թուրքիայում։
Հայաստանում հանդիպում է Զանգեզուրում, Վայքում, Մեղրիում՝ սկսած 1000 մ բարձրությունից մինչև անտառի վերին եզրը։ Մաքուր ծառուտներ չի կազմակերպում, աճում է կաղնու և բոխու անտառների համեմատաբար խոնավ աճատեղերում։ Վերաճը բավարար է։ Չորադիմացկուն է, ջերմասեր, դիմանում է նաև որոշակի սառնամանիքներին։
Լուսասեր է, պահանջկոտ չէ հողի նկատմամբ։ Գնահատվում է նաև որպես մեղրատու։ Բնափայտը սպիտակ է, ամուր և գեղեցիկ նախշերով։ Պիտանի է անտառային մշակույթներում և կանաչ տնկարկներում օգտագործելու համար։ Գեղեցիկ կամ դուրեկան թխկին միջին աճեցողության ծառ է՝ մինչև 15մ պարձրությամբ և 40-50սմ բնի տրամագծով։
Բարձր գեղազարդ է, պիտանի հանրապետության ցածրադիր բնակավայրրի կանաչապատման համար։
Վրացական թխկին ցածրաճ ծառ է՝ մինչև 6-8 մ բարձրությամբ և 50-60սմ բնի տրամագծով։ Երկարակյաց է՝ ապրում է մինչև 300 տարի։ Տարածված է Կովկասում և Իրանում, հանդիսանում է քսերոֆիլ բուսականության տիպիկ ներկայացուցիչ։
Հայաստանում հանդիպում է արիդային բոլոր տարածաշրջանների ստորին և միջին լեռնային գոտիներում՝ մինչև 1600 մ բարձրությունները։ Տերևները կոշտ են, եռբլթականի, որով և հեշտությամբ տարբերվում են Հայաստանում տարածված մյուս տեսակներից։ Պտուղները հասունանում են հուլիս-օգոստոս ամիսներին, որոնք մեծ մասամբ վնասվում են տարբեր վնասատուների կողմից և կորցնում կենսունակությունը։
Ինքնացանկը մեծ մասամբ բացակայում է։ Չափազանց չորադիմացկուն և լուսասեր, ոչ պահանջկոտ հողի նկատմամբ։ Հանդիպում է «լուսավոր» անտառների (լայնատեր սաղարթավոր և գիհու տեսակների) կազմում, մաքուր ծառուտներ գրեթե չի կազմակերպում։ Հեռանկարային է չոր, քարքարոտ, էրոզացված լեռնալանջերի անտառապատման համար։ Հայաստանի կանաչապատման մեջ, տարբեր տիպի ու կատեգորիայի տնկարկներում օգտագործվում են նաև թխկու բազմաթիվ ներմուծված տեսակներ։ Դրանցից լայն տարածում ունեն հատկապես կեղծ սոսիատերև (A. pseudoplatanus L.), թաթարական (A. tataricum L.). հովհարանման (A. palmatum Thunb.) ու հացենատերև (A. negundo L.) թխկիները։

Ներկայացուցիչներ

Թխկի դուրեկան

Թխկի դուրեկանը (լատ.՝ Acer laetum) հանդիպում է միայն Տավուշի մարզի անտառների համեմատաբար խոնավ հողերում (ստորին և միջին լեռնային գոտիներում)։

Թխկի Տրաուտվետերի

Թխկի Տրաուտվետերի կամ բարձրլեռնայինը Կովկասի բնաշխարհիկ է, հանդիպում է Տավուշի և Լոռու մարզերի վերին լեռնային գոտու (1600-2000 մ բարձրություններում) հյուսիսային լանջերին։

Հղումներ

Գլիցինիա

Գլիցինիան  (անգլ.՝ Wisteria, ռուս.՝ Глициния, լատ.՝ Glicinia Wistaria) պատկանում է լոբազգիների (Leguminosae) ընտանիքին։ Հայրենիքը Չինաստանը և Ճապոնիան է։

Հղումներ