Tag: հավակատար

Հավակատար
Հավակատարը (անգլ.՝ Amaranth, ռուս.՝ Амарант, լատ.՝ Amaranthus), հավակատարազգիների ընտանիքի միամյա և բազմամյա բույսերի ցեղ է։ Հայտնի է մոտ 80 տեսակ։
Հավակատարի օգտակար նյութերով հարուստ տերևները, քայքայվելուց հետո, ունակ են էականորեն բերրիացնել հողը:
Հողի նկատմամբ առանձնահատուկ պահանջներ չունի, աճում է նույնիսկ աղուտներում: Չի սիրում հողի գերխոնավացում, երաշտադիմացկուն է և, գործնականում, չի հիվանդանում:
Հավակատարի արմատները մինչև 2 մ խորանում են հողի մեջ, ինչով բարելավում են հողի կառուցվածքը:
Քանի որ Հավակատարը ջերմասեր բույս է, այն տնկում են կամ ուշ գարնանը, կամ էլ ամռանը՝ երբ հիմնական մշակաբույսերից հետո տեղ է ազատվում:
Ցանելուց առաջ Հավակատարի սերմերը խառնում են ավազի հետ:
Հնձում են Հավակատարը մինչև ծաղկելը:

Հղումներ
June 29, 2016

Սերմերի ծլողունակությունը

Բույսը	1000 սերմի քաշը [գրամ]	1 գրամ սերմերի քանակը [հատ]	Ծլողունակության պահպանման ժամկետը [տարի]
Անիսոն Анис	1,6-1,7	600	1-2
Արտիճուկ Артишок	45-55	18-20	4-5
Աստղածաղիկ Астра			1-2
Արևածաղիկ դեկորատիվ Подсолнечник декоративный			2-3
Բադրիջան Баклажан			3-4
Բողկ Редька	7-10	100-160	3-5
Բողկ Ամսական Редис	8-12,5	80-125	3-5
Գազար Морковь	2-2,8	500-520	3-5
Գինձ Кориандр	5-15	70-200	5-7
Գոնգեղ Брюква	2,8-4,5	270-410	3-5
Դանդուռ Портулак			2-3
Դդմակ Патиссон	80-120	6-8	6-8
Դդմիկ Кабачок	140-200	5-7	7-8
Դդում Тыква	140-350	3-7	4-5
Եգիպտացորեն Кукуруза			5-7
Եղերդ Цикорий салатный	1,3-1,5	600-800	2-3
Թարխուն Эстрагон	0,2	5000	2-3
Թրթնջուկ Щавель	0,8-2	500-1200	2-3
Լոբի Фасоль			5-6
Լոլիկ Томат	2,8-5	200-350	4-5
Լուպին Люпин			4
Խինձ Скорцонера	13-14	70-80	2
Խնկածաղիկ Майоран	0,2-0,3	5000	2-3
Ծաղկակաղամբ Капуста цветная	4-7	140-250	4-5
Ծնեբեկ Спаржа	16	50-60	2-3
Ծիթրոն կամ Ծոթոր բոստանային Чабер огородный	0,45-0,6	1200-3000	2
Կաղամբ Капуста белокочанная	3-5	200-300	4-5
Կոտեմ Кресс-салат	2-3	350-500	3-4
Հազար Салат	0,8-1,3	800-1250	3-4
Հավակատար Амарант			6-7
Հարսնախոտ Физалис	8-10	100-120	3-4
Ձմերուկ Арбуз	60-140	7-16	6-8
Ճակնդեղ Свекла	10-22	40-90	3-4
Մաղադանոս Петрушка	1,5-1,8	740-780	2-3
Մանանեխ Горчица	1,6-2,0	500-1000	3-5
Մատնետունկ Наперстянка			1-2
Մեխակ Гвоздика			3-4
Մեղվախոտ Мелисса	0,6	1500-1700	2-3
Նեխուր Сельдерей	1-1,2	800-1000	1-2
Շաղգամ Репа	1,5-3,5	350-670	3-5
Պղպեղ Перец	5-8	125-200	3-4
Ռեհան Базилик	1-1,7	600-1000	4-5
Ռևանդենի Ревень	9-16	70-90	1-2
Սամիթ Укроп	1,2-2,5	400-800	2-3
Սեխ Дыня			6-7
Սիսեռ Горох	140-400	3-7	3-5
Սոխ Лук репчатый			2-3
Սպանախ Шпинат	8-11	90-120	3-4
Սուսամբար Душица	0,1	10 000	1-2
Վաղենակ Календула			1-2
Վայրի գազար Пастернак	2,2-4,7	220-250	1-2
Վարունգ Огурец	16-30	40-60	6-8
Զոպա Иссоп Hyssop	1-1,1	940-1000	3-4
Катран Crambe	33-36	28-39	2-3
Кервель Chervil	1,9	500-550	3-4
Овсяный корень Purple salsify	10	100	2-3
Բորաժ Borage Огуречная трава	13-18	55-75	2-3
Фенхель Foeniculum	3-4	250-350	2-3

June 4, 2016

Սիդերատներ
Սիդերատները բույսեր են, որոնք աճեցվում են հիմնական կուլտուրայից առաջ կամ կողքին՝ հողը հարստացնելու, օգտակար նյութերով հագեցնելու և հողի կառուցվածքը բարելավելու նպատակով: Հաճախ սիդերատներին կոչում են կանաչ պարարտանյութ:
Որպես կանոն, սիդերատները արագ կանաչ զանգված են ձևավորում, որը հնձվում և թողնվում է հողի վրա որպես պաշտպանիչ շերտ կամ խառնվում է հողի հետ որպես սնունդ: Իսկ հողի մեջ մնացած արմատները որոշ ժամանակ անց փտում են հարստացնելով հողը ու միևնույն ժամանակ ծակոտկեն ու ջրա-օդաթափանց դարձնելով այն:
Միևնույն ժամանակ սիդերատները, իրենց թփերով ստվերելով գրունտը և հզոր արմատներով ճնշում են մոլախոտերին:
Բացի այդ սիդերատները բարենպաստ կենսապայմաններ են ստեղծում օգտակար միկրոօրգանիզմների, որդերի և այլ մանր միջատների համար, իսկ հնձվելուց հետո լավ կեր են դառնում:
Կան նաև շատ սիդերատներ, որոնք այլ մշակաբույսերի կողքին աճելով, իրենց արտադրություններով բարենպաստ ազդեցություն են ունենում դրանց վրա կամ վանում են վնասատուներին:
Սիդերատների՝ մարգերի ազատվելուց հետո իրականացված աշնանացանը պաշտպանում է հողը քամու և ջրային էրոզիայից, նպաստում են ձյան կուտակմանը, ինչը պաշտպանում է հողը ցրտահարումից:
Եթե հողը խիստ անբերրի է, ապա խորհուրդ է տրվում մեկ տարի այն ցանել միայն սիդերատներով՝ անընդհատ հնձելով ու նոր ցանք կատարելով: Մնացած դեպքերում սիդերատներ ցանում են հիմնական մշակաբույսերից առաջ, հետո կամ կողքին:

Սիդերատները, ըստ գործառույթի, կարելի է բաժանել հետևյալ խմբերի
- մթնոլորտից ազոտի կորզում և կուտակում – լոբազգիներ;
- ֆոսֆատների փոխակերպում դյուրայուրացվելի ձևերի – լոբազգիներ, մանանեխ, հնդկացորեն;
- ազոտի կորզում հողից, հողի հանքայնացումից պաշտպանություն – խաչածաղկավորներ, հացահատիկայիններ;
- հողի փխրեցում մեծ խորությամբ – մանանեխ, բողկ, լուպին, կորնգան, հնդկացորեն;
- պաշպանություն նեմատոդներից – լոբազգիներ, արևածաղիկ, ֆացելիա:
Սիդերատներն ըստ ընտանիքների

Լոբազգիներ
- Լուպին (Lupine, Люпин, լատ.՝ Lupinus)
- Լոբի (Phaseolus, Фасоль, լատ.՝ Phaséolus)
- Կորնգան (Onobrychis, Эспарцет, լատ.՝ Onobrýchis)
- Սոյա (Soybean, Соя, լատ.՝ Glycine max)
- Ոսպ (Lens, Чечевица, լատ.՝ Lens)
- Սերադելլա (Ornithopus, Сераделла, լատ.՝ Ornithopus)
- Ոլոռ (Pisum, Горох, լատ.՝ Písum)
- Սիսեռ (Chickpea, Нут, լատ. Cicer arietinum)
- Առվույտ (Medick, Люцерна, լատ.՝ Medicágo)
- Տափոլոռ (Spring vetchling, Spring pea, Сочевичник, Чи́на весе́нняя, լատ.` Láthyrus vérnus)
- Իշառվույտ (Melilot, Донник, լատ.՝ Melilótus)
- Վիկ ցանքային (Common vetch, Вика посевная, լատ.՝ Vicia sativa)
- Երեքնուկ (Clover, Клевер, լատ.՝ Trifolium)
Գաղտրիկազգիներ

Ֆացելիա (Phacelia, Фацелия, լատ.` Phacelia)

Խաչածաղկավորներ
- Մանանեխ (Sinapis, Горчица, լատ.՝ Sinápis)
- Բարբարուկ (Bittercress, Суре́пка обыкнове́нная, լատ.՝ Barbarea vulgaris)
- Բողկիկ (Raphanus, Редька масличная, լատ.՝ Raphanus)
- Կանճրակ (Rapeseed, Рапс, լատ.՝ Brássica nápus)
Հացահատիկայիններ
- Վարսակ (Oat, Овес, լատ.՝ Avéna)
- Գարի (Barley, Ячмень, լատ.՝ Hórdeum)
- Աշորա (Rye, Рожь, լատ.՝ Secále cereále)
- Ցորեն (Wheat, Пшеница, լատ.՝ Tríticum)
Հնդկացորենազգիներ

Հնդկացորեն (Fagopyrum, Гречиха, լատ.՝ Fagopyrum)

Աստղածաղկազգիներ
- Արևածաղիկ (Sunflower, Подсолнечник, լատ.՝ Helianthus)
- Վաղենակ (Calendula, Календула, լատ.՝ Caléndula)
Հավակատարազգիներ

Հավակատար (Amaranth, Амарант, լատ.՝ Amaranthus)

Հնդկոտեմազգիներ

Հնդկոտեմ (Nasturtium, Настурция, լատ.՝ Tropaeoium)

Հղումներ
June 3, 2016