ճակնդեղ - Պարտիզպանի բլոգ

Բույսը	1000 սերմի քաշը [գրամ]	1 գրամ սերմերի քանակը [հատ]	Ծլողունակության պահպանման ժամկետը [տարի]
Անիսոն Анис	1,6-1,7	600	1-2
Արտիճուկ Артишок	45-55	18-20	4-5
Աստղածաղիկ Астра			1-2
Արևածաղիկ դեկորատիվ Подсолнечник декоративный			2-3
Բադրիջան Баклажан			3-4
Բողկ Редька	7-10	100-160	3-5
Բողկ Ամսական Редис	8-12,5	80-125	3-5
Գազար Морковь	2-2,8	500-520	3-5
Գինձ Кориандр	5-15	70-200	5-7
Գոնգեղ Брюква	2,8-4,5	270-410	3-5
Դանդուռ Портулак			2-3
Դդմակ Патиссон	80-120	6-8	6-8
Դդմիկ Кабачок	140-200	5-7	7-8
Դդում Тыква	140-350	3-7	4-5
Եգիպտացորեն Кукуруза			5-7
Եղերդ Цикорий салатный	1,3-1,5	600-800	2-3
Թարխուն Эстрагон	0,2	5000	2-3
Թրթնջուկ Щавель	0,8-2	500-1200	2-3
Լոբի Фасоль			5-6
Լոլիկ Томат	2,8-5	200-350	4-5
Լուպին Люпин			4
Խինձ Скорцонера	13-14	70-80	2
Խնկածաղիկ Майоран	0,2-0,3	5000	2-3
Ծաղկակաղամբ Капуста цветная	4-7	140-250	4-5
Ծնեբեկ Спаржа	16	50-60	2-3
Ծիթրոն կամ Ծոթոր բոստանային Чабер огородный	0,45-0,6	1200-3000	2
Կաղամբ Капуста белокочанная	3-5	200-300	4-5
Կոտեմ Кресс-салат	2-3	350-500	3-4
Հազար Салат	0,8-1,3	800-1250	3-4
Հավակատար Амарант			6-7
Հարսնախոտ Физалис	8-10	100-120	3-4
Ձմերուկ Арбуз	60-140	7-16	6-8
Ճակնդեղ Свекла	10-22	40-90	3-4
Մաղադանոս Петрушка	1,5-1,8	740-780	2-3
Մանանեխ Горчица	1,6-2,0	500-1000	3-5
Մատնետունկ Наперстянка			1-2
Մեխակ Гвоздика			3-4
Մեղվախոտ Мелисса	0,6	1500-1700	2-3
Նեխուր Сельдерей	1-1,2	800-1000	1-2
Շաղգամ Репа	1,5-3,5	350-670	3-5
Պղպեղ Перец	5-8	125-200	3-4
Ռեհան Базилик	1-1,7	600-1000	4-5
Ռևանդենի Ревень	9-16	70-90	1-2
Սամիթ Укроп	1,2-2,5	400-800	2-3
Սեխ Дыня			6-7
Սիսեռ Горох	140-400	3-7	3-5
Սոխ Лук репчатый			2-3
Սպանախ Шпинат	8-11	90-120	3-4
Սուսամբար Душица	0,1	10 000	1-2
Վաղենակ Календула			1-2
Վայրի գազար Пастернак	2,2-4,7	220-250	1-2
Վարունգ Огурец	16-30	40-60	6-8
Զոպա Иссоп Hyssop	1-1,1	940-1000	3-4
Катран Crambe	33-36	28-39	2-3
Кервель Chervil	1,9	500-550	3-4
Овсяный корень Purple salsify	10	100	2-3
Բորաժ Borage Огуречная трава	13-18	55-75	2-3
Фенхель Foeniculum	3-4	250-350	2-3

Ջրի կենսական նշանակությունը բույսերի համար հայտնի է: Բույսերը 80 և ավելի տոկոսով կազմված են ջրից: Ջրի միջոցով են սնուցող նյութերը շրջանառվում բույսի մեջ, ինչը թույլ է տալիս աճել ու բերք տալ: Հաշվել են, որ 1 կգ կանաչ զանգված գոյացնելու համար բույսերին անհրաժեշտ է 20-40 լ ջուր:
Նկատած կլինեք, որ բնության մեջ բույսերի համար ո՛չ ոռոգման, ո՛չ պարարտացման և, ընդհանրապես, արտաքին միջամտության կարիք չկա: Բույսերը հարմարված են բնակլիմայական պայմաններին, աճում են կլանելով անհրաժեշտ նյութեր հողից և մթնոլորտից, հետո մահանում են ու իրենց մնացորդներով վերադարձնում են հողին բերրիությունը: Մտեք անտառ և տեսեք, թե բույսերի մնացորդների ինչ հաստ ու պարարտ շերտով է պաշտպանված հողը, ոնց է խոնավ ու տաք պայմաններում եռում այնտեղ կենդանական աշխարհի կյանքը: Ամեն ինչ ներդաշնակ է, փոխկապակցված ու նպատակաուղղված վերարտադրությանը: Հողը երբեք չի աղքատանում, միշտ առողջ է ու նյութերով բալանսավորված: Օրգանական հողագործությունն էլ խնդիր է դնում առավելագույնս մոտեցնել այգու միջավայրը բնականին:
Եթե հաջողվում է գոնե մասամբ ներդնել բնական էկոհամակարգը այգիներում, ապա ոռոգման համար օգտագործվող ջրի ծախսը էապես կրճատվում է:
Խնդիրը պարզ է՝ ստեղծել պայմաններ հողում ջրի կուտակման ու պահպանման համար:

Ինչպես կուտակել ջուրը

Բնականաբար խոսքը բույսերի համար ամենաօգտակար՝ անձրևի և ձյան տեսքով տեղացող ջրի մասին է:
Ձյունը: Ի տարբերություն “մերկ” հողի, սիդերատներով ցանված, բույսերի ու կենդանական այլ մնացորդներով ծածկված հողը ավելի լավ է պահպանում ձնածածկույթը: Առաջին ձյունն էլ անմիջապես չի հալչում դիպչելով դեռ տաք հողին: Քամիներն էլ չեն կարող հեշտությամբ քշել ձյունը: Մի խոսքով, ցանքածածկված հողը նպաստում է ձյան կուտակմանը այգում:
Անձրևի ջուրը կուտակելու համար սովորաբար այգիներում տեղադրվում են մեծ տարողություններ կամ կառուցվում են արհեստական լճակներ և այնտեղ են ուղղում տարբեր շինությունների կտուրներից ջրհորդաններով իջնող անձրևաջուրը:
Որքան մեծ խորությամբ հողը խոնավանա, այնքան երկար չի չորանա: Իսկ դրա համար անհրաժեշտ է, որ հողը ծակոտկեն կառուցվածք ունենա: Հողի ծակոտկենությունը կարող են ապահովել որդերը, եթե ապրելու ու բազմանալու համար բավարար օրգանական սնունդ գտնեն այդ նույն հողում: Սիդերատների աճեցումը նույնպես նպաստում է դրան, որովհետև հնձելուց հետո սիդերատների արմատները մնալով հողում փտում են և ծակոտկեն դարձնում հողը: Բացի այդ ցանքածածկումը թույլ չի տալիս արևի ճառագայթներին չորացնել հողը: Միևնույն ժամանակ ցանքածածկված, ծակոտկեն հողը թափանցելի է թե՛ ջրի, թե՛ գոլորշու համար, ինչը նույնիսկ շոգ օրերին թույլ է տալիս ջերմաստիճանների տարբերության հաշվին կոնդենսատ կուտակել հողում:
Եվս մեկ խորհուրդ: Հողը չորացնող քամիներից պաշպանելու համար ծառերից և թփերից բնական պատնեշներ ստեղծեք:

Խմելու ջրով ջրելը

Բնակչության մատակարարվող ջուրը ընթարկվում է մաքրման և քլորով մանրեազերծման: Քլորացված ջուրով բույսերը ջրելը վնասակար է, կարող է այրել բույսերի արմատները: Ջուրը քլորից գոնե մասամբ ազատելու համար հարկավոր է այն թողել բաց վճակում առնվազն 24 ժամ: Ավելի արդյունավետ մաքրման միջոց է ֆիլտրացումը: Ֆիլտրացումը թույլ է տալիս ամբողջապես ազատել ջուրը քլորից, սակայն ծախսատար միջոց է:
Բույսերի համար վնասակար է նաև ջրի կոշտությունը՝ կրածինով ու մագնիումով գերհագեցածությունը: Այս դեպքում արդեն ֆիլտրացումը միակ փափկացնելու միջոցն է:

Որ ժամերին ջրել

Շոգ եղանակին լավագույն ջրելու ժամանակը ուշ երեկոն է, երբ շոգը կոտրվել է և առջևում համեմատաբար զով գիշերն է ու գոլորշիացումը մեծ չէ:
Ջրել կարելի է նաև վաղ առավոտյան՝ մինչև շոգն ընկնելը:
Չի կարելի ջրել ցերեկվա կիզիչ շոգին, այլապես կարող եք պարզապես խաշել բույսերի արմատները, քանի որ թաց հողի ջերմակլանողունակությաունը կտրուկ մեծանում է:

Ինչպես ջրել

Ամենաարդյունավետ և խնայողական ոռոգման ձևը կաթիլային ոռոգումն է: Ջուրը վերգետնյա կամ անդրգետնյա խողովակներով հասցվում է անմիջապես բույսի արմատների մոտ, իսկ կաթիլ առ կաթիլ, դանդաղ ոռոգումը ապահովում է հողի համաչափ ու խորը խոնավացում:
Ավանդական եղանակներով՝ ռետինե խողովակով, դույլով կամ ցնցուղով ջրելիս հաշվի առեք, որ բույսերի մեծամասնությունը չի սիրում երբ ջուրն ընկնում է տերևներին: Բացի այդ, արևի ճառագայթների ներքո տերևի վրա հայտնված ջրի կաթիլը դառնում է խոշորացույցի ոսպնյակ և կարող է այրվածքներ պատճառել:

Ինչ պարբերականությամբ ջրել

Որևէ պարբերականություն ընտրելն անիմաստ է, քանի որ եղանակից կախված հողը կարող է ուշ կամ շուտ չորանալ: Ի դեպ հողի վերին, 2-3 սմ շերտի չորանալը դեռ չի վկայում, որ ջրելու ժամանակն է, պետք է ստուգել ավելի խորը շերտերի խոնավության աստիճանը:
Գոյություն ունեն հողի խոնավությունը չափող բավականին էժան սարքեր:
Կարելի է նաև փորել հողը և բռի մեջ սեղմելով ու տրորելով եզրակացության հանգել:

Ինչ ջերմություն պետք է ունենա ջրելու ջուրը

Հողի ջերմությունից էապես սառը ջրով ջրելը կարող է ստրեսի մեջ գցել բույսերին, իսկ որոշ բույսերի արմատների համար մպարզապես մահացու լինել:
Կանաչեղենը, արմատապտուղները, կաղամբը, կարտոֆիլը չեն վախենում սառը ջրից:
+17 – +18 աստիճանից ցածր չպետք է լինի լոլիկի, պղպեղի, բադրիջանի, ինչպես նաև ճակնդեղի ծիլերի ջրելու ջուրը:
Առանձնապես զգայուն են ջրի ջերմաստիճանի նկատմամբ վարունգը, դդումը, դդմիկը, սեխը: +20 աստիճանից ցածր ջերմություն ունեցող ջրով դրանց ջրելը դանդաղեցնում է այդ բույսերի արմատների ձևավորումը: