Կանեփը (անգլ․՝ Cannabis, ռուս․՝ Конопля, լատ․՝ Cannabis) կանեփազգիների ընտանիքին պատկանող, միամյա խոտաբույս է։ Հայտնի է կանեփի 3 ենթատեսակ։
- Սովորական կամ մշակովի կանեփ (Cannabis Sativa L.), որից ստանում են թել ու սերմ;
- Հնդկական կանեփ (Cannbis Indica Lam.), որից ստանում են թմրանյութեր (հաշիշ, մարիխուանա);
- Մոլախոտային կանեփ (Cannabis ruderalis janisch.), որը գարնանացան բույսերի ցանքերի մոլախոտ է։
Կանեփի տերևներից և ծաղիկներից ստացվում է աշխարհում ամենալայն տարածում գտած թմրամիջոցը, որն ունի բազմաթիվ բացասական ազդեցություններ, որոնք խիստ վնաս են հասցնում ձեր առողջությանը և ընդհանուր բարեկեցությանը:
Տարբեր երկրներում կանեփի թմրամիջոցը ստացել է տարբեր անվանումներ՝ «մարիխուանա», «պլան», «քոլ», «տերև», «հաշ», «գանջա» և այլն:
Մարիխուանայի օգտագործումը, պահելը, աճեցնելը կամ վաճառելը Հայաստանում արգելված է: Արգելված է նաև մարիխուանայի ազդեցությամբ մեքենա վարելը:
Կանեփի սերմերը
Կանեփի սերմերը օգտակար և սննդարար ուտելիք են, ունեն նաև բուժիչ հատկություններ։
Կանեփի սերմը պարունակում է մարդու օրգանիզմի կենսագործունեության և առողջության համար շատ կարևոր 20 ամինաթթուներ, որոնք մկանային ակտիվության, արյան շրջանառության, ուղեղի աշխատանքի, մետաբոլիզմի և այլ պրոցեսների մասնակից են։
Սերմերը նարև մեծ քանակությամբ սպիտակուց և պրոտեին են պարունակում, ինչի պակասը հաճախ զգում են բուսակերները։ Վիտամիններով էլ հարուստ են՝ վիտամին A, B խմբի վիտամինների մեծ մասը և C, D, E, PP վիտամիններ։
Օմեգա-3 և օմեգա-6 ճարպաթթուների մեծ պարունակությունը նաև հազվադեպ հարաբերակցությամբ է՝ 1:3 (ինչպես ձկան յուղն է), ինչը լավագույն հարաբերակցությունն է մարդու օրգանիզմի համար։
Նաև միկրո և մակրոտարրերի մեծ պաշար ունեն սերմերը՝ (K)կալիում, (P) ֆոսֆոր, (Ca) կրածին, (Mg) մագնիում, (Fe) երկաթ, (Ma) մանգան, (Na) նատրիում, (Cu) պղինձ, (Zn) ցինկ, (S) ծծումբ:
Այդպիսով, կանեփի սերմերը՝
- Հակաբորբոքային և հակաբակտերիալ ազդեցություն ունեն։
- Ամրացնում են իմունային համակարգը։
- Բարելավում են նյարդային համակարգի և ուղեղի աշխատանքը, լավացնում են հիշողությունը։
- Հանգստացնող ազդեցություն ունեն, բարելավում են քունը։
- Ամրացնում են սրտանոթային համակարգը։
- Բարելավում են լյարդի և լեղապարկի աշխատանքը, օրգանիզմից դուր են բերում տոքսինները։
- Խթանում են վնասված հյուսվածքների վերականգնումը։
- Դրական են ազդում պոտենցիայի վրա։
- Խթանում են կերակրող մայրերի կաթի արտադրությունը։
- Թեթևացնում են տարատեսակ ցավերը, այդ թվում դաշտանի հետ կապված։
- Նվազեցնում են ուռուցքային հիվանդությունների առաջացման վտանգը։
Կանեփի սերմերն ուտելու օրական չափաբաժինը 2-3 ճաշի գդալն է։ Ավելի շատ ուտելը կարող է մարսողական խնդիրներ առաջացնել։
Ուտելու համար սերմերի մշակման տարբեր ձևեր են կիրառում՝ մաքրած, աղացած, կաթ կամ ձեթ սարքած, ծլեցված, միկրոկանաչի աճեցրած ․․․։
Կանեփի ծլեցված սերմեր և միկրոկանաչի
Ծլեցված սերմերի մասին կարդացեք այստեղ ==>
Միկրոկանաչիների մասին կարդացեք այստեղ ==>
Կանեփի ծլեցված սերմերը (Cannabis sprouts, Проростки конопли) շատ ավելի հարուստ են վիտամիններով և այլ օգտակար տարրերով, քան չծլած սերմերը։ Վերը, սերմերի համար թվարկված բոլոր օգտակար հատկությունները նույնն են ծիլերի դեպքում։
Ինչպես ծլեցնել կանեփի սերմերը
- Սերմերը մաքրում ու լվանում են հոսող, սառը ջրով, այնուհետև քամում են։
- Քամված սերմերի վրա լցնում են սենյակային ջերմաստիճանի, սերմերի ընդհանուր ծավալից 4-5 անգամ շատ, 1-2 օր հնեցված ջուր, որի մեջ մոտ 12 ժամ թրջում են սերմերը։
- 12 ժամ անց ջուրը թափում են իսկ քամված սերմերը հարթ շերտով լցնում են ոչ խոր, լայն ամանի հատակին ու ծածկում խոնավ կտորով կամ մի քանի տակ ծալած մարլայով։
- 12 ժամը մեկ սերմերը լվանում են, քամում ու նորից ծածկում խոնավ կտորով։
- Սերմերը ծլում են 6-7 օրում։
Ինչպես աճեցնել կանեփի միկրոկանաչի
- Սաղր ամանի մեջ, 4-5 սմ բարձրությամբ հողի հարթ շերտ են լցնում և լավ խոնավացնում։
- Վերը նշված ընթացակարգով սերմերը ծլեցնելուց հետո, դրանք մեկ շերտով փռում են պատրաստված հողի վրա և թեթևակի սեղմում՝ որպեսզի հողի հետ շփումը մեծ լինի։
- Ցանքը նորից ցողում են 1-2 օր հնեցված, սենյակային ջերմաստիճանի ջրով և ծածկում խոնավ, ոչ թափանցիկ կտորով։ Եթե ցանքը կատարվում է 2 և ավելի նույնատիպ ամանների մեջ, ցանկալի է դրանք իրար վրա դնել ու միայն վերևինը ծածկել։
- Տեղը, որտեղ աճեցվելու է կանեփի միկրոկանաչին պետք է +20…+25℃ օդի ջերմաստիճան ու 50-60% խոնավություն ունենա։
- Հինգ օր շարունակ, օրական մեկ անգամ պետք է ցողել ցանքը։ Եթե միմյանց վրա դրված ամաններ են, ապա ցողելուց հետո փոխում են դրանց հերթականությունը, իսկ հինգերրորդ օրն արդեն միմյանց վրա չեն դնում, սակայն բոլորը պետք է ծածկված լինեն ոչ թափանցիկ կտորով։
- Վեցերրորդ օրը ծածկերը հանում են և ցանքը, հետագա աճեցման համար, տեղադրում են լուսավոր տեղում։
- Լուսավոր տեղում տեղադրելուց 4-5 օր անց կանեփի միկրոկանաչին պատրաստ կլինի օգտագործման համար։ Այդ ընթացքում էլ ցանքի հողը միշտ խոնավ են պահում։