Կարբամիդը (Միզանյութ, անգլ․՝ Urea, Carbamide, ռուս․՝ Мочевина, Карбамид) H2NCONH2 քիմիական միացություն է՝ ածխաթթվի երկամիդ: Արժեքավոր ազոտական պարարտանյութ է` պարունակում է 46.2% ազոտ։
Այս նյութը կարեւոր ազդեցություն ունի բույսերի զարգացման գործում։ Բջիջում սպիտակուցը ձեւավորվում է ազոտի մասնակցությամբ: Պարարտանյութը խթանում է կանաչ զանգվածի առատ աճը: Նյութը արագորեն ցնդում է հողից, և բույսերը միայն կեսն են հասցնում կլանել:
Բավարար քանակությամբ ազոտ ստացած բույսերը հարուստ ու փայլուն կանաչ զանգված են ունեում: Ազոտի պակասի դեպքում, բույսերի ընձյուղները նկատելիորեն դանդաղ են զարգանում, իսկ տերևները դեղնում են: Երբ բույսի ցողունն ուժեղ է, մեծ է լինում բողբոջների քանակը, արդյունքում՝ բերքը:
Հոգուտ կարբամիդի օգտագործման բերվում են հետևյալ փաստերը՝
- Տերեւների հետ շփումը չի առաջացնում այրվածքներ;
- Ազդեցությունը նկատելի է դառնում արդեն 2 օր հետո (բուսական սպիտակուցի մեջ ազոտի քանակն ավելանում է);
- Արագ ներծծվում է հողի թթվայնության բարձրացման նկատմամբ զգայուն բույսերի կողմից;
- Բացի պարարտանյութ լինելուց, այն հիվանդություններից և վնասատուներից պաշտպանելու ունակություն ունի;
- Գարնանը բույսերը ցողելը դանդաղեցնում է ծաղկունքը, ինչը նվազեցնում է հնարավոր ցրտահարությունների դեպքում ծաղիկների վտամգը;
- Բարձրացնում է բույսերի բերքատվությունը;
- Արդյունավետ է․ 1կգ կարբամիդը պարունակում է նույն քանակությամբ սննդանյութեր, որքան 3 կգ նատրիումի նիտրատը կամ 2.25 կգ ամոնիումի սուլֆատը:
Բացասական է համարվում այն, որ՝
- Կարբամիդի անգրագետ օգտագործումը հողի մեջ քիմիական ռեակցիաներ է առաջացնում` գազային ամոնիակի արտանետմամբ, որը վնասակար է ծիլերի համար;
- Անհրաժեշտ են պահեստավորման և պահպանման հատուկ պայմաններ;
- Վատ է համատեղվում մոխրի և կալցիումի, կրաքարի հիման վրա ստեղծված պարարտանյութերի հետ;
- Հողի մեջ ավելցուկը նվազեցնում է սերմերի ծլողունակությունը: