Հասմիկ

Հասմիկը (անգլ.՝ Jasmine, ռուս.՝ Жасмин, լատ.՝ Jasmínum), ձիթենազգիների ընտանիքի թփերի կամ լիանաների ցեղ։ Հայաստանում (Սյունիք, Լոռի, Տավուշ, Երևան) տարածված է 1 տեսակ՝ թփուտային հասմիկ (Jasmínum fruticans), որը 1 մ բարձրությամբ թուփ է։

Կարճ տեղեկանք խնամքի մասին

Ծաղկելը: Ծաղկում է մոտ 20 օր: Ծաղկելու ժամկետները ուղղակիորեն կախված են հասմիկի տեսակից:
Լուսավորությունը։ Լույսը պետք է պայծառ ու ցրված լինի: Գարնանն ու ամռանը, երբ դրսում տաք է, բույսը կարելի է տեղափոխվել բաց երկնքի տակ՝ պարտեզ կամ պատշգամբ, բայց չպետք է լինի արևի ուղիղ ճառագայթների ներքո։
Օդի ջրմաստիճանը։ Ինտենսիվ աճի շրջանում +18…+24°C, ձմռանը` մոտ +10°C: Եթե ձմռանը ծաղիկը գտնվում է տաք սենյակում, ապա այն լավ կաճի և կզարգացնի կանաչ զանգված, բայց գարնանը չի ծաղկի:
Ջրելը: Գարնանից աշուն պետք է չափավոր ջրել, երբ ծաղկամանի հողի վերին շերտը լավ չորանա: Աշնանը ջրելն աստիճանաբար կրճատում են, իսկ ձմռանը ջրում են միայն ծաղկամանի ողջ հողի ամբողջական չորանալը թույլ չտալու համար։
Օդի խոնավությունը: Խոնավասեր է։ Մինչև ծաղկելն ու ծաղկման ավարտից հետո անհրաժեշտ է պարբերաբար, սենյակային ջերմաստիճանի, հնեցված ջրով ցողել բույսը: Իսկ ծաղկման շրջանում ծաղկամանը պետք է տեղադրել խիճով և ջրով լի, լան ու սաղր տակդիրի վրա: Ձմռանը ցողելու կարիք չկա:
Սնուցումը։ Վեգետացիոն շրջանում բույսը 2 շաբաթը մեկ սնուցում են՝ փոխնեփոխ օգտագործելով օրգանական և հանքային պարարտանյութեր: Աշնանը սնուցում տալիս են 4 շաբաթը մեկ անգամ: Ձմռան շրջանում սնուցում չի իրականացվում: Հարմար է NPK 7-9-5 պարարտանյութը: 7% ազոտը ապահովում է փարթամ, առողջ, կանաչ տերևներ, 9% ֆոսֆոր՝ առատ, մեծ ծաղիկների և 5% կալիում՝ ուժեղ արմատների համար և բարելավում է հիվանդությունների, միջատների և երաշտի նկատմամբ դիմադրությունը:
Հանգստի ժամանակահատված: Ուշ աշնանից գարուն:
Էտը։ Մասնագետները խորհուրդ են տալիս չափազանց երկարած ճյուղերը կապել հենակներին, կամ փռել, օրինակ, պահարանի վրա: Ձմռան կեսին, նախքան ինտենսիվ աճի շրջանի սկսվելը, երկար ճյուղերը պետք է կարճացնել մեկ երրորդով: Բացի այդ, ճյուղերի միջին մասում էլ պետք է հեռացնել բոլոր թերզարգացած, չոր և բարակ ճյուղերը:
Տեղափոխումը։ Մեկ այլ, քիչ ավելի մեծ ծաղկաման երիտասարդ թուփը տեղափոխում են տարին մեկ անգամ՝ գարնանը։ Մեծահասակները՝ 2-3 տարին մեկ։
Հողախառնուրդը: Ավազ, փշատերևի հումուս, տերևային բուսահող և տորֆ՝ (1:2:2:2): Կարելի է Լեռնավարդի (azalea, азалия) համար նախատեսված պատրաստի հողախառնուրդ գնել։ Հասմիկը շատ լավ է աճում նաև հիդրոպոնիկ եղանակով։
Բազմացումը։ Կտրոններով բազմացումը իրականացվում է օդի մոտ +20°C ջերմաստիճանում: Գարնանը կտրոնները պատրաստում են հասունացած ճյուղերից, իսկ ամռանը դեռ կանաչ ճյուղերն են հարմար: Արմատակալման դնելու համար կտրում են ճյուղերի ծայրերը, որոնց վրա պետք է լինի 3 միջնահանգույց: Կտրոնները արմատակալման դնելու համար կարող է երկու տեսակի հողախառնուրդ կիրառվել՝ ավազ + տերևային բուսահող (1:1) կամ գետի ավազ + տորֆ (1:1): Հաջող արմատավորման համար, անհրաժեշտ է ներքևից տաքացնել հողախառնուրդը: Արմատակալումը կարող է տևել 5-6 շաբաթ։
Վնասատուները: Ուտիճները, սարդոստայնային տիզը, վահանակիրները, ալրատիզը, սպիտակաթևիկը:
Հիվանդությունները։ Վատ խնամքի դեպքում, բույսը կարող է փտել և/կամ տերևաթափ լինել։

Վտանգ։ Բուռն ծաղկման շրջանում, գիշերները հասմիկին պետք է հեռացնել ննջարանից, եթե այն այնտեղ է աճեցվում, հակառակ դեպքում դրա հոտը կարող է գլխացավանք առաջացնել:

Հասմիկի տեսակները

Գոյություն ունի հասմիկի մոտ 200 տեսակ։ Սենյակային պալմաններում աճեցվող հասմիկի մի քանի տեսակներ են շատ տարածված, որոնք, որպես կանոն, տարբերվում են ծաղիկներով: