Դարչնածառը (անգլ․՝ Cinnamomum, ռուս․՝ Коричник, կամ Коричный лавр, լատ․՝ Cinnamomum), դափնազգիների ընտանիքի դարչնենիների ցեղի մշտադալար ծառերի կամ խոշոր թփերի անվանումն է։
Ունի ամուր, հաստակևղև տերևներ, դեղնականաչավուն կամ սպիտակավուն մանր ծաղիկներ։
Պտուղները երկարավուն, միասերմ են։ Առավել արժեքավոր են մշակվող երկու տեսակները՝ Չինական դարչնածառը (Cinnamomum cassia) և Ցեյլոնյան դարչնածառը (Cinnamomum zeylanicum)։ Առաջինը մշակվում է հարավային Չինաստանում, Վիետնամում, Լաոսում, Շրի Լանկայում, Ինդոնեզիայում, Լատինական Ամերիկայում, երկրորդը՝ Ասիայի, Աֆրիկայի, Ամերիկայի արևադարձային գոտիներում։
Դարչնածառ աճեցնելը տնային պայմաններում
Տանը դարչնածառ աճեցնելը դժվար չէ: Դարչնի ծառը բազմացվում է սերմերով կամ կիսափայտացած կտրոններով, որոնք արմատավորված են թաց ավազի մեջ` օդի +20 C ջերմաստիճանի պայմաններում: Սերմերը պետք է նոր հավաքված լինեն, քանի որ ժամանակի ընթացքում դրանք արագ կորցնում են ծլողունակությունը:
Սերմերը ցանում են ճմահողի, տերևային բուսահող և ավազի հավասար մասերից կազմված հողախառնուրդի մեջ:
Երկու իսկական տերեւների հայտնվելուց հետո սածիլները առանձին-առանձին տնկում են նույն հողախառնուրդով լցված, մոտ 7 սմ տրամագծով ծաղկամանների մեջ: Արմատակալած կտրոններն էլ նույն հողախառնուրդի մեջ են տնկում։
Դարչնածառը լավ լուսավորության կարիք ունի: Ամռանը բույսերը կարելի է դուրս բերել պատշգամբ կամ այգի, դնել մասնակի ստվերում, մի քիչ խորացնելով ծաղկամանը հողի մեջ, որպեսզի շատ չտաքանա: Ջրելը ամռանը առատ է, իսկ ձմռանը ՝ չափավոր: Ամռանը բույսերը պետք է պարարտացվեն օրգանական կամ հանքային պարարտանյութերի լուծույթներով:
Բույսերը սենյակ են բերում նախքան աշնանային ցրտերը և տեղադրվում լավ լուսավորված տեղում:
Դարչինի ծառը լավ է տանում էտը, սաղարթը ձևավորելը բավականին հեշտ է:
Դարչնի փոշու կիրառումը բույսեր աճեցնելիս
Դարչնի փոշին մրջյունների դեմ
Դարչնի հոտը վանում է մրջյուններին։ Դարչնի փոշին պետք է լցնել նրանց՝ տուն կամ ջերմոց մտնելու ճանապարհներին։
Որևէ բույս մրջյուններից պաշտպանելու համար, դարչնի փոշին կարելի է խառնել բույսի շուրջ գտնվող հողի հետ։
Դարչինը որպես արմատակալման խթանիչ
Դարչինը, որպես կտրոնների արմատակալումը խթանող միջոց նույնքան օգտակար է, որքան ուռենու, անանուխի, պատանենու ջրերը կամ հորմոնալ դեղամիջոցները: Արմատակալման դրվող բույսի կտրոնի խոնավ ծայրը, տնկելուց առաջ, պարզապես թաթախում են դարչնի փոշու մեջ։ Դա խթանում է գրեթե բոլոր բույսերի կտրոնների արմատակալումը, միևնույն ժամանակ պաշտպանում է կտրոնները սնկային հիվանդություններից։
Դարչինը որպես բնական ֆունգիցիդ
Դարչնի թուրմով բույսերը և դրանց տակի հողը սրսկելը, սնկային հիվանդությունների կանխարգելման և բուժման լավ միջոց է։
Մի քիչ դարչնի փոշին խառնում են գոլ ջրի հետ և թողնում 10-12 ժամ, այնուհետև առաջացած թուրմը ֆիլտրում են և սրկում բույսերը։
Թփերը և ծառերը գոլ լուծույթով ցողելը (10 ճաշի գդալ դարչնի փոշի, մեկ դույլ տաք ջրի համար) օգնում է վանել ուտիճներին և այլ վնասատուներին:
Էտից հետո դարչնի փոշիով կամ լուծույթով կարելի է մշակել բույսերի կտրվածքները։
Դարչնի կիրառումը սենյակային բույսերը խնամելիս
Բավական է ամիսը մեկ անգամ կես թեյի գդալ դարչնի փոշի լցնել 1,5-2 լիտր տարողությամբ ծաղկամանի հողի վերին շերտին ու այնուհետև ջրել ինչպես միշտ, որպեսզի տնային բույսը ենթակա չլինի վարակիչ և սնկային հիվանդությունների:
Դժվար ձմեռած, թուլացած բույսերին կարելի է ամրապնդել ծաղկամանի հողի մեջ, առանց արմատները վնասելու փոսիկներ բացելով և յուրաքանչյուրի մեջ լցնելով մեկական ճաշի գդալ դարչնի թուրմ, որը պատրաստվում է հետևյալ կերպ՝ մեկ գդալ դարչնի փոշին խառնում են 1 լիտր տաք ջրի հետ և մեկ օր թողնում արևի տակ։ Սա բավականին արդյունավետ միջոց է, ուստի այն չպետք է կիրառվի ոչ հաճախ, քան ամիսը երկու անգամ: Եթե բույսը թույլ արմատային համակարգ ունի, ապա թուրմը կարելի է ներարկիչով ներարկել հողի մեջ:
Բույսը այլ ծաղկաման տեղափոխելիս, չի խանգարի բույսի արմատներին դարչնի փոշի ցանել, և երկու ճաշի գդալ դարչին դնել ծաղկամանի հողի ստորին հատվածուն: