Քարխոտ (լատ.՝ Symphytum), զոտուկ, թորթ, ափնիք, հայվազ, գաղտրիկազգիների ընտանիքի բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 20 (այլ տվյալներով՝ 30) տեսակ։ Հայաստանում՝ 3 տեսակ՝
կովկասյան քարխոտ (Symphytum caucasicum),
կոշտ քարխոտ (Symphytum asperum)
հայաստանյան քարխոտ (Symphytum hajastanum)։
Տարածում
Տարածված է գրեթե բոլոր մարզերում (ստորինից մինչև վերին լեռն, գոտի)։ Աճում է անտառներում, գետերի, լճերի, առվակների ափերին, խոնավ վայրերում, մարգագետիններում և այլն։ Պտուղն ընկուզիկ է։ Հայաստանյան քարխոտը բնաշխարհիկ է. հանդիպում է Գեղարքունիքի (Մարտունի) և Կոտայքի (Ազատ գետի ավազան) մարզերում։
Կենսաբանական նկարագիր
Ցողունը ճյուղավորվող է՝ ծածկված փափուկ կամ կոշտ մազմզուկներով, բարձրությունը՝ 40-200 սմ։ Տերևները հերթադիր են, սրտաձև-կլորավուն, ձվաձև կամ երկարավուն։ Ծաղկաբույլը ոլորք է կամ հուրանանման, ծաղիկները՝ կապույտ կամ դեղին։ Ծաղկում է հունիս-հուլիսին։ Պտուղն ընկուզիկ է։
Քիմիական կազմ
Պարունակում է՝
ալանտոին – ձմռանը արմատներում կուտակվում է հսկայական քանակությամբ
Բազմամյա բույս է, ունի կիտրոնի բուրմունք, օգտագործվում է որպես համեմունք, կամ դեղաբույս՝ թեյի կամ թուրմի տեսքով:
Շատ հաճախ օգտագործվում է ստամոքսի խանգարումները բուժելու նպատակով: Օրինակ՝ սրտխառնոցի եւ փսխման դեպքերում: Հաճախ կիտրոնային անանուխի թուրմ են նշանակում հղի կանանց՝ հղիության առաջին եռամսյակի ընթացքում, երբ տոքսիկ երեւույթներ են առաջանում: Կիտրոնային անանուխի թուրմը նաեւ պրոֆիլակտիկ հրաշալի միջոց է գաստրիտի եւ ստամոքսի խոցի դեպքում:
Կիտրոնային անանուխի եւս մեկ առանձնահատկություն, որն այն անփոխարինելի դեղաբույս է դարձնում, հակաբորբոքային հատկությունն է: Կիտրոնային անանուխի թուրմով արագ եւ անվտանգ բուժում են ֆարինգիտը, անգինան, բրոնխիտը եւ շնչառական ուղիների շատ այլ հիվանդություններ: Մրսածությունն անցկացնելու համար բավարար է օրական 3 գավաթ անանուխի թեյ խմել. այն ոչ միայն համեղ է, այլեւ օգտակար:
Եթե ձեզ տանջում է միգրենը, պարզապես ճակատին անանուխի տերեւ դրեք: Բուժման այս միջոցը բացահայտել են վերջերս, բայց այն հասցրել է մեծ տարածում գտնել: Թարախային հիվանդությունների դեպքում բժիշկները խորհուրդ են տալիս վերքին անանուխի հյութի մեջ թրջած կտոր դնել:
Անանուխի թուրմ պատրաստելը դյուրին է. 10 գր. կիտրոնային անանուխի տերեւների վրա 400 մլ եռացրած ջուր լցրեք եւ թողեք, որ սառչի: Այն օգնում է բազմաթիվ հիվանդությունների դեպքում. իջնում է արյան ճնշումը, հանգստանում են աղիքային խանգարումները, վերանում են փսխումն ու ստամոքսի ցավերը, անցնում է բարձր նյարդային լարվածությունը: Անանուխի թուրմի միջոցով կարելի է նաեւ բազմաթիվ այլ հիվանդություններ բուժել:
Սակայն անանուխը որոշ մարդկանց հակացուցված է: Այն չպետք է օգտագործեն նրանք, ովքեր ցածր ճնշում ունեն: Բժիշկներն արգելում են սննդակարգում ներառել կամ անանուխով բուժվել կրծքով կերակրող կանանց, ինչպես նաեւ մինչեւ 5 տարեկան երեխաներին: Անանուխը, անկասկած, օգտակար բույս է: Ամեն դեպքում, պետք չէ այն օգտագործել մեծ քանակությամբ: Հակառակ դեպքում, կարող են քնի հետ կապված լուրջ խնդիրներ, սրտի շրջանում ցավեր առաջանալ:
FlowerDescription: Lemonmintperennial herb,which is averyhardyplant, even in sub-zerocold, still greenone. It isvery popular withbeeswelcome, light green leavesare verybeautiful,rubwill smella deep sense ofsmell, you can remove headache, abdominal pain, toothache.Andhelps to treatbronchitisanddigestive diseases.
Growth habit: Germinationtemperature: 22-26 ℃ GerminationDays:5-10days Growthoptimum temperature: 18-35 ℃ Pitch:15 *15 cm Light:half shade, sunny Sowing to flowering: about 90 days
Morphology and Uses: Color:Green Height: 20-30cm Uses:ornamental, edible Seed quality: Germination rate: ≥ 80% Moisture: ≤ 8% Seed life:two years Note: 1.Keep seeds stored in a cool, dry place. 2. Because of weather conditions or damage caused by improper cultivation techniques seed prices live outside the economic responsibilities. 3. Futurology seed surface is 1-2 times the diameter of the seed.