Ագրոպեռլիտը կամ փքապեռլիտը կրակադիմացկուն, թունավոր նյութեր չպարունակող, կրծողներին եվ միջատներին չհրապուրող, էկոլոգիապես անվտանգ նյութ է: Փքապեռլիտն օգտագործվում է պարտեզներում, հողախառնուրդներ պատրաստելիս՝  հողի կառուցվածքը բարելավելու համար, ինչպես նաև հիդրապոնիկայում:
Փքապեռլիտ պարունակող հողը դառնում է փխրուն, օդա և ջրաթափանցիկ: Փքապեռլիտը նաև նպաստում է հողի խոնավության երկար պահպանմանը:
Լինելով հրաբխային ապակի, փքապեռլիտը չի ենթարկվում փտման, դիմացկուն է և իներտ:
Փքապեռլիտի թեթևությունը նույնպես կարևոր է ծաղկաթաղարների համար հողախառնուրդներ պատրաստելիս:

Հղումներ

• Что такое агроперлит?
• Перлит для растений.

К выбору земляной смеси нужно относиться серьезно. Земляная смесь должна иметь плотную структуру, чтобы удерживать растение в горшке и позволить корням укорениться. Также, почвенная смесь должна удерживать необходимую влагу в себе, потому что корни комнатных растений получают питание во время полива в виде растворенных в воде минеральных удобрений. Но вместе с тем, излишки влаги не должны задерживаться в горшке, земляная смесь должна оставаться воздухопроницаемой, а не слеживаться, корни растения должны дышать.
Перед начинающими цветоводами рано или поздно встанет вопрос: какой грунт лучше выбрать – покупной или можно воспользоваться простой садовой землей?
Современные покупные питательные смеси для комнатных растений трудно назвать земляными. Можно сказать, что земли, как таковой, там и нет. В состав покупных земляных смесей входит много таких материалов, которые позволяют растениям не только укорениться, но и чувствовать себя прекрасно, но, не зная об их свойствах, мы никогда бы и не догадались о том, что такие искусственные материалы широко используются в производстве грунтов. К таким материалам относятся керамзит, вермикулит, асбест, пуццолан, перлит и некоторые другие материалы, в том числе и синтетическое волокно.

Керамзит

Керамзит – строительный материал, но он так необходим в комнатном цветоводстве. Небольшие коричневые пористые шарики керамзита, получаемые из глины путем обжига, совершенно не впитывают воду. Поэтому в комнатном цветоводстве керамзит с успехом используется в качестве дренажа. Если шарики керамзита разбить на более мелкие части, то его можно добавить в субстрат для того, чтобы грунт в горшке не слеживался. Мелкие частички керамзита способствуют лучшей аэрации почвы в цветочном горшке.
Керамзит можно использовать в эстетических целях на поверхности субстрата. На верхнем слое почвы в горшке со временем образуется белесый налет. Это отложения солей от удобрений, отложения извести от полива жесткой водопроводной водой. Если насыпать немного керамзита на поверхности почвы в горшке, то он замаскирует и субстрат, и отложения минеральных солей.
С помощью керамзита можно поддерживать постоянную влажность воздуха. Для этого нужно взять поддон с керамзитом, налить в него воды, и  поставить на поддон горшки с комнатными растениями, нуждающиеся в постоянной высокой влажности.

Перлит

Еще один компонент земляной смеси может выступить своеобразным вентилятором почвы – это перлит. Перлит– упругий кремнезем, имеющий небольшую массу. В покупных земляных смесях встречается в виде маленьких и очень легких серых или белых шариков или гранул. Перлит становится незаменимым компонентом в земляных смесях. Благодаря тому, что он очень легкий, перлит используют вместо речного песка в земляных смесях.
Кстати, перлит может использоваться как самостоятельный компонент, так и в виде смеси с речным песком или вермикулитом для укоренения черенков или молодых растений, особенно если эти растения боятся застоя влаги. А если к земляным смесям, содержащим садовую землю, а также низинный торф, добавить пятую часть перлита, вы добьетесь отличных результатов.Перлит можно использовать в качестве инертного материала длявыращивания растений на гидропонике. Перлит можно приобрести отдельно от земляной смеси в цветочном магазине.

Пуццолан

Пуццолан – еще один кремнезем вулканического происхождения. Благодаря своему гигроскопичному качеству (он может удерживать влагу) пуццолан нашел свое применение в производстве грунтов. При добавлении в субстраты пуццолан дробят на мелкие частицы, благодаря этому субстрат в горшке не слеживается.
Крупный пуццолан добавляют в земляные смеси, предназначенные для цветочных горшков или емкостей с резервуаром для воды. Также крупный пуццолан можно использовать в качестве дренажа вместо керамзита. Гранулы пуццолана создают более интенсивный воздухообмен в таких емкостях в отличие от керамзита, к которому очень быстро прилипает сырая смесь.
Кроме дренажа, у пуццолана есть еще одно применение. Для того, чтобы вокруг растений был всегда влажный воздух, их нужно поставить в поддоны, наполненные заранее замоченным пуццоланом. Постепенно высыхая, пуццолан будет испарять влагу, а растения смогут наслаждаться влагой без риска, что их корни загниют.

Асбестовое волокно

Асбестовое волокно – еще один строительный материал, который, казалось бы, не имеет никакого отношения к цветоводству. Однако и ему нашлось применение. Само по себе, асбестовое волокно – волокнистый материал, имеющий уплотненную структуру, очень близок по своим свойствам к стеклу и шерсти. Асбестовое волокно долгое время может находиться во влажном состоянии, но при этом не подвержено гниению, именно эти качества и учитываются в производстве грунтов. Асбестовое волокно прекрасно удерживает влагу, а благодаря его плотности можно добиться нужной влажности субстрата. Асбестовое волокно встречается в субстратах в виде небольших кубиков. Если любите эксперименты, то можно попытаться выращивать комнатные растения только в асбестовом волокне, добавляя различные подкормки в субстрат небольшими порциями или каплями.

Вермикулит

Еще один компонент земляной смеси –вермикулит. Вермикулит, как и керамзит, изготавливают из глины, которую нагревают до определенной высокой температуры. По своему виду он походит на пробковую или древесную стружку. Вермикулит – инертный и очень легкий материал, который не взаимодействует с самим растением, а лишь служит вентилятором грунта.
Вермикулит можно использовать вместо речного песка в чистом виде или в смеси с перлитом для укоренения черенков или проращивания семян в мини-тепличках, так как маленькие растеньица хорошо пускают корни в легком и воздушном субстрате. В готовых земляных субстратах вермикулит поддерживает субстрат в воздушном состоянии, препятствует слеживанию почвы и служит отличным средством для дренажа, так как совсем не задерживает воду.

Доломит

Доломит – осадочная порода, добываемая в карьерах, состоит из карбоната кальция, известкового шпата и марганца. Доломит измельчают, и уже в качестве доломитовой муки добавляют в субстраты, для уменьшения кислотности торфяных субстратов, а также для создания намеренно щелочной реакции почвенной смеси, исходя из требований тех или иных растений. Например, доломитовая мука – непременный компонент в субстрате для пафиопедилума – единственной орхидеи, предпочитающей некислую почву.

Древесный уголь

Издавна известно, что древесный угольобладает антисептическими свойствами. Его можно добавлять в вазу, где стоит букет, или в воду, где поставлены черенки для укоренения. Наличие угля позволяет воде оставаться чистой, не загнивать. Если черенки укореняются в твердом субстрате, то перед тем, как их посадить, обмакните черенки в порошок из древесного угля, это также поможет предотвратить загнивание черенка. Древесный уголь можно растолочь до состояния пудры и использовать в субстратах, предназначенных для таких растений, как орхидеи или кактусы, у которых толстые и нежные корни, очень чувствительные к влаге и способные к быстрому загниванию.

Речной песок

Речной песок – необходимый компонент почти любой земляной смеси. Речной песок широко используется в комнатном цветоводстве для укоренения черенков или проращивания семян. В готовых субстратах, предназначенных для проращивания семян, укоренения черенков, а также в субстратах для кактусов и суккулентов содержание песка может достигать 30-40%. Речной песок совершенно не задерживает воду, поэтому его можно использовать и в качестве дренажа. Песок не содержит никаких питательных веществ, но его присутствие не позволяет слеживаться грунту, обеспечивает вентиляцию грунта.
Особенно речной песок необходимо добавлять в грунты для больших и высоких комнатных растений. Во-первых, часто грунты для больших растений не поменяешь, поэтому существует риск слеживания грунта. Во-вторых, если добавить больше песка в кадки и горшки, то это позволит сохранить равновесие горшка, так как песок тяжелый, и центр тяжести всегда будет находиться в горшке.
Для комнатного цветоводства используется кварцевый речной песок. В карьерном песке есть много примесей, например, суглинков, имеющих щелочную реакцию. Как правило, суглинки имеют свойство слеживаться, поэтому такой песок в цветочные горшки лучше не добавлять.
Чистый кварцевый песок можно найти в магазинах для аквариумистов. Если у вас нет такой возможности, тогда возьмите любой песок, хорошенько его промойте, а затем прокалите. Только после этого его можно добавлять в земляные смеси.

Торф

Верховой торф уже давно с большим успехом используется в земляных смесях. Он выполняет роль естественной губки. При поливе торф собирает в себя воду, а потом постепенно отдает растениям. Торф способен удерживать воду, по объему в три раза превышающую его собственный объем. Верховой торф не разлагается, в нем не приживаются бактерии и микробы, поэтому он не создает никакой бактериальной угрозы для корней растений, его наличие в субстрате способствует хорошему доступу воздуха к корням растений.
Верховой торф образуют мхи-сфагнумы и стебли осоки. Такой торф прекрасно переносится всеми растениями. На сегодняшний деньверховой торф содержится практически во всех субстратах. Благодаря тому, что он очень легкий, субстраты с содержанием верхового торфа остаются легкими и воздушными, их можно с успехом использовать для укоренения черенков и для молодых растений, с тонкими неокрепшими корнями.
Однако следует знать, что верховой торф, сам по себе, создает кислую реакцию почвы (его собственный рН 4-5). Поэтому его присутствие в субстратах для растений, предпочитающих нейтральную или щелочную реакцию почвы нежелательно. Нейтрализовать кислую среду можно доломитовой мукой.
У верхового торфа есть одна особенность: торф остается влагоемким во влажном состоянии. Если торф пересыхает, то грунты с высоким процентным содержанием торфа не удерживают влагу, и мы получаем обратный эффект. Об этом нужно помнить, если самостоятельно составляем земляные смеси.
Но есть и плюсы: если для полива используется водопроводная вода, в которой, хотим мы этого или нет, всегда присутствует известь, то наличие верхового торфа в субстрате оттягивает появление белого известкового налета на поверхности земли в горшке.

Вересковая земля

Настоящая вересковая земля – это результат разложения листьев, стеблей, корней вереска в песчаных и супесчаных почвах и подлеске, или по-другому – грунт с высоким содержанием волокон и большим содержанием песка. Вересковая земля имеет высокую кислотность (рН 5,5), в ней очень мало минеральных примесей, благодаря чему является практически идеальным субстратом для выращивания таких растений, которые не выносят извести. Представителями таких растений можно считать азалии, рододендроны.
Вересковая земля входит в состав очень многих субстратов, предназначенных, для бегоний, сенполий, папоротников, гардений, гортензий.
В магазинах часто под названием «Вересковая земля» продается смесь песка и верхового торфа. Для того чтобы такая искусственная смесь не слеживалась, в нее можно добавить измельченной перепревшей сосновой коры и кокосовых нитей. Добавление дополнительных компонентов повысит качество искусственной вересковой земли и приблизит его к настоящей.
В условиях средней полосы России вересковую землю может заменить земля из-под сосен. У такой земли также высокая кислотность, она очень волокнистая и легкая.

Сосновая кора

Сосновая кора, предварительно измельченная и перегнившая, также широко используется в производстве земляных смесей и субстратов. Сосновая кора – очень легкая, хорошо пропускает воду и воздух, обладает очень высокой кислой реакцией (ее рН 3-4). Сосновая кора не содержит никаких полезных веществ, поэтому она может служить только компонентом в составлении субстратов.
Кстати, простая смесь сосновой коры и верхового торфа – неудачный вариант. Для повышения питательных веществ в такую смесь хорошо добавить перегноя, или садовую землю. Я думаю, ознакомившись со свойствами различных компонентов, вы с легкостью сможете сами составлять различные земляные смеси.
Неперепревшая сосновая кора, измельченная до небольших фрагментов размером около 1 см, составляет основу субстратов для орхидей, бромелиевых эпифитов, папоротников. Если вы решили сами заготовить сосновую кору, то выбирайте кору без древесины. Частички древесины при разложении могут служить источником гнили.
А вот кору лиственных растений в субстратах лучше совсем не использовать. В ней содержатся вещества, ограничивающие рост растений. При разложении такая кора будет выделять танин, и ваши растишки замрут, перестанут расти.
Сосновая кора, измельченная до состояния стружки, может использоваться для облегчения слишком тяжелой земли, например, суглинков, низинного торфа, речного ила. Ее можно использовать не только в субстратах для комнатных растений, но и в саду. Кстати, мульча из сосновой коры и иголок незаменима для садовых гортензий, голубики.

Мох сфагнум

Мох сфагнум, обладающий волокнистой губчатой структурой, считается самой подходящей почвой для выращивания орхидей. Однако, настоящий мох сфагнум – дорогое удовольствие и встречается очень редко. Поэтому в магазинных субстратах вместо сфагнума используются полиуретановые волокна, которые по своим качествам приближены к настоящему сфагнуму: они такие же легкие, воздухопроницаемые, хорошо удерживают воду.

Корни папоротника

Настоящие корни папоротников, обладающие высокой волокнистой структурой, при добавлении в субстрат создают эффект фильтра, благодаря чему они входили в классический состав субстратов для выращивания орхидей и бромелиевых эпифитов, а также миниатюрных растений, ценящих их легкость.
В настоящее время из-за экологии и дороговизны, в производстве субстратов вместо корней папоротников применяется измельченная сосновая кора.

Гидрогель

Наука и промышленность не стоит на месте. В продаже появилась новинка, которая нашла свое применение и в комнатном цветоводстве. Это гидрогель – искусственный полимер, инертный материал, не вступающий во взаимодействие с растением, он не токсичен. Гидрогель – своеобразная губка. Один грамм гидрогеля способен удержать 300 грамм воды. Чайная ложка гидрогеля при замачивании занимает объем семисотграммовой банки. Гидрогель – находка для цветоводов. Добавление лишь нескольких гранул в цветочный горшок избавит растение от излишней влаги. Он способен полностью заменить и мох сфагнум, и асбестовое волокно.
В гидрогеле жидкость находится в доступной форме для растений и может свободно потребляться растениями по мере необходимости. Добавление гидрогеля в земляную смесь в цветочных горшках позволяет сократить число поливов, увеличивает интервалы поливов в 5-6 раз, уменьшает колебания влажности почвы.
Предварительно перед применением гранулы гидрогеля нужно замочить в воде, а лучше в растворе минеральных удобрений. Гидрогель можно вносить в земляные смеси не только при пересадке. Сделайте проколы в грунте обычным карандашом и положите несколько гранул замоченного гидрогеля в эти проколы.
Гидрогель нашел широкое применение в гидропонике, выгонке, его с успехом можно использовать в саду и огороде, в теплицах и парниках при выращивании рассады.
http://floweryvale.ru/houseplants/earth-mixes-for-houseplants.html

Ճմահողը մարգագետնային, տափաստանային կամ դաշտային, խոտաբոյսերով խիտ ծածկված հողի մակերեսային շերտն է: Այն, որպես հողախառնուրդների բաղադրիչ, լայն կիրառում ունի այգեգործությունում, ինչպես նաև ծաղկաթաղարների, սածիլի բաժակների համար հողախառնուրդներ պատրաստելիս:
Տարբերակում են ճմահողի ծանր (կավի մեծ պարունակությամբ), միջին ծանրության (ավազի և կավի հավասար պարունակությամբ) և թեթև (ավազի մեծ պարունակությամբ) տեսակները:
Ճմահողը սկսում են պահեստավորել աշնանը կամ գարնանը: Ճմահողը, շերտի խորությամբ (6-12 սմ), կտրատում են մոտավորոպես 40×40 սմ ուղղանկյունների և ոչ արևկող տեղում դարսում թարս ու շիտակ՝ այնպես, որ խոտի կողմը դիպչի վերին շերտի խոտի կողմին: Հնարավորության դեպքում, քայքայումն արագացնելու համար, ամեն երկու շերտից հետո խորհուրդ է տրվում մեկ շերտ գոմաղբ լցնել: Եթե ճիմի թթվայնությունը բարձր է, ապա շերտերի արանքում կիր են լցնում՝ 50 գրամ 1 ք.մ. երկշերտ շարված ճիմի մակերեսին:
Շարվածքի բարձրությունը չպետք է գերազանցի 1,5 մետրը, իսկ լայնությունն անում են 1,5-2,5 մ:
Շարվածքը պետք է պարբերաբար ջրել: 2-3 ամսից խոտը և արմատները պետք է փտեն և ճմահողը պատրաստ կլինի հողախառնուրդներում կիրառելու համար: Իսկ երկու տարի սպասելու դեպքում, ճմահողի շատ ավելի բարձր որակ կարելի է ապահովել:
Երբ ճմահողի փոքր քանակություն է անհրաժեշտ, ապա ճիմից  փխրելով առանձնացնում են հողը, իսկ բուսական մասը օգտագործում են կոմպոստի կամ ցանքածածկի համար:

Հղումներ

• Sod. From Wikipedia, the free encyclopedia.

• Дернина. Материал из Википедии — свободной энциклопедии.

Հոգատար այգեգործները, ծառ կամ թուփ տնկելուց առաջ, միջոցներ են ձեռնարկում տնկափոսի մեջ լցվող հողի որակը բարելավելու համար: Ավելացնում են հողը փխրեցնող հավելանյութեր, օրագանական պարարտանյութեր, կախված բույսի տեսակից, ավելացնում կամ նվազեցնում են հողի թթվայնությունը:

Հողը փխրեցնող հավելանյութեր

Փխրեցնող հավելանյութերը բարելավում են ծանր ու թանձր հողերի ֆիզիկական կառուցվածքը՝ ավելացնելով դրանց ջրա և օդատարողունակությունը, ինչը նպաստում է արմատների զարգացմանն ու առողջությանը:
Փխրեցման համար օգտագործում են.

• կարմիր (1-5 մմ) և/կամ գետի ավազ (0,5-1 մմ), լավ կլինի նախապես լվացած;
• ագրոպեռլիտ (փքեցված պեռլիտ, 1-5 մմ), ունի չեզոք PH և մեծ ջրատարողականություն: Կարող է կլանել իր քաշի քառապատիկին հավասար ծավալի ջուր:
• տորֆ, որը, փխրեցնելուց բացի, բարձրացնում է հողի թթվայնությունը: Պետք է իմանալ, որ տորֆը լինում է վերին շերտի՝ մուգ դառչնագույն և ներքին շերտի՝ սև: Վերին շերտի տորֆը թեթև է, թթու ու շատ ջրատարողունակ, բայց ունի ցածր կալորիականություն: Իսկ ներքին շերտի տորֆը ունի ցածր թթվայնություն, հարուստ է օրգանական նյութերով, որոնք, սակայն, կարող են բույսերի կողմից յուրացվել միայն մասնակի քայքայումից հետո;
• փայտի սղոցուք (թեփ), ընդորում, գերադասելի է ավելի շատ ազոտ և կալիում պարունակող սաղարթավոր ծառերի փայտի սղոցուքը:
• ջրակտիկներ (hydro gel, гидрогель)

Հողախառնուրդների տարբերակներ և դրանց կիրառումը

Նախ նշենք այն 8 բաղադրանյութերը, որոնք պետք են այգեգործին ցանկացած նշանակության հողախառնուրդ ստանալու համար:

1. Ճմահող
2. Փտած գոմաղբ
3. Կոմպոստ
4. Կենսահումուս
5. Տերևային բուսահող
6. Տորֆ
7. Թեփ
8. Ավազ
9. Կիր

Սածիլներ աճեցնելու համար հողախառնուրդների բաղադրատոմսեր

Լոլիկ (տարբերակ 1)

• Փտած գոմաղբ – 1 մաս;
• Տորֆ – 2 մաս;
• Ավազ – 0,5 մաս:

Լոլիկ (տարբերակ 2)

• Ճմահող – 3 մաս;
• Փտած գոմաղբ – 2 մաս:

Տաքդեղ (տարբերակ 1)

• Փտած գոմաղբ կամ կոմպոստ -2 մաս;
• Տորֆ – 2 մաս;
• Ավազ – 1 մաս:

Տաքդեղ (տարբերակ 2)

• Տորֆ – 3 մաս;
• Փտած գոմաղբ – 2 մաս;
• Ճմահող – 1 մաս:

Բադրիջան (տարբերակ 1)

• Տորֆ – 2 մաս;
• Փտած գոմաղբ – 5 մաս;
• Ճմահող – 3 մաս:

Բադրիջան (տարբերակ 2)

• Տորֆ – 2 մաս;
• Փտած գոմաղբ – 3 մաս;
• Ավազ – 0,5 մաս:

Վարունգ, դդմիկ և դդում (տարբերակ 1)

• Ճմահող – 1 մաս;
• Տորֆ – 1 մաս;
• Փտած գոմաղբ – 1 մաս;
• Տերևային բուսահող կամ թեփ – 1 մաս:

Վարունգ, դդմիկ և դդում (տարբերակ 1)

• Ճմահող – 1 մաս;
• Փտած գոմաղբ – 2 մաս;
• Տորֆ – 3 մաս:

Հողախառնուրդ ֆիկուսների համար

Երիտասարդ բույսերի համար՝

• տերևային բուսահող -1 մաս;
• Տորֆ – 1 մաս;
• Ավազ, խոշոր, լվացած – 1/2 մաս:

Մեծ բույսերի համար՝
Տարբերակ 1

• ճմահող – 2 մաս;
• տերևային բուսահող -2 մաս;
• Ավազ, խոշոր, լվացած – 1 մաս:

Տարբերակ 2

• ճմահող – 1 մաս;
• տերևային բուսահող -1 մաս;
• Տորֆ – 1 մաս;
• Ավազ, խոշոր, լվացած – 1/2 մաս:

Հողախառնուրդ շեֆլերաների համար

• ճմահող – 1 մաս;
• տերևային բուսահող -1 մաս;
• Տորֆ վերին շերտի (վերնատորֆ) – 1 մաս;
• Ավազ, խոշոր, լվացած – 1/2 մաս:

Լավ դրենաժ՝ 3-8 սմ խորությամբ:

Հողախառնուրդ արմավենիների համար

Մինչև 5 տարեկան բույսերի համար՝

• ճմահող – 1 մաս;
• տերևային բուսահող -1 մաս;
• Տորֆ վերին շերտի (վերնատորֆ) – 1 մաս;
• Ավազ, խոշոր, լվացած – 1/2 մաս:

5 տարեկանից բարձր բույսերի համար՝
Տարբերակ 1

• կավային ճմահող – 2 մաս;
• տերևային բուսահող -1 մաս;
• Տորֆ վերին շերտի (վերնատորֆ) – 1 մաս;
• Ավազ, խոշոր, լվացած – 1/2 մաս:

Տարբերակ 2

• կավային ճմահող – 2 մաս;
• տերևային բուսահող -2 մաս;
• Տորֆ վերին շերտի (վերնատորֆ) – 1 մաս;
• փտած գոմաղբ – 1 մաս;
• Ավազ, խոշոր, լվացած – 1/2 մաս;
• մի քիչ փայտի մոխիր:

• Բոլոր դեպքերում ապահովել լավ դրենաժ՝ 3-8 սմ խորությամբ:

Հղումներ

• Грунт для пальм.

Ниже приведены примерные пропорции земляных смесей тяжелых, средних и легких. Легкая смесь: (торф)-2 (садовая земля)-1 (листовая, или дерновая земля)-0,5 (песок)-2 (дополнительные компоненты)-агроперлит, вермикулит, древесный уголь, мелкий керамзит. Легкие земляные смеси будут уместны для пустынных кактусов, суккулентов с толстыми листьями (эчеверия, алоэ, толстянка и т.п.). Также в легкий грунт желательно сажать юные черенки, которые имеют еще неокрепшую корневую систему, повышая насыщенность почвы по мере роста. Средняя смесь: (торф)-2 (садовая земля)-1,5 (листовая, или дерновая земля)-1 (компост, или перегной)-0,5 (песок)-1,5 (дополнительные компоненты)-вермикулит, древесный уголь. Средние земляные смеси наиболее универсальны, они годятся для выращивания декоративно-лиственных видов, пустынных пальм, некоторых суккулентов и красивоцветущих растений. Если вы сомневаетесь в том, какие пропорции подойдут вашему растению, сделайте грунт для цветов средней плотности. Тяжелая смесь: (торф)-3 (садовая земля)-2 (листовая, или дерновая земля)-1,5 (песок)-1 (компост, или перегной)-1 (дополнительные компоненты)-кора деревьев, хвоя сосны, мох сфагнум, древесный уголь, биогумус (вместо компостаперегноя). Тяжелые земляные смеси подойдут для тропических видов пальм, лиан, папоротников, азалий, бегоний, фуксий, а также тропических лесных кактусов. Обычно в более плотную почву сажают крупные кадочные растения, растения с увесистой корневой системой, толстыми корнями.
Источник: http://flowery-blog.ru/poleznie-statiy/razmnozenie-i-peresadka/grunt-dlya-cvetov-delaem-sami.html Flowery-Blog.ru

 http://floweryvale.ru/houseplants/drawing-up-of-earth-mixes-for-houseplants.html

http://bookflowers.ru/vashi-stati/903-grunt-dlja-sukkulentov.html

Իմանալով սենյակային բույսի յուրահատուկ պահանջները հողի նկատմամբ, շատ հեշտ է ինքնուրույն պատրաստել համապատասխան հողախառնուրդը:

Դասական հողախառնուրդ

Դասական հողախառնուրդը պատրաստում են հողախառնուրդի կազմի նկատմամբ ոչ պահանջկոտ, հասարակ սենյակային բույսեր տնկելու և  այլ ծաղկաման տեղափոխելու համար: Այդպիսի բույսերի շարքին կարելի է դասել.

• Ֆիկուսը (լատ.՝ Ficus) բոլոր տեսակները;
• Քլորոֆիտումը (լատ.՝ Chlorophytum);
• Ֆիլոդենդրոնը (լատ.՝ Philodéndron);
• Քոլեուսը (լատ.՝ Coleus);
• Կլերոդենդրումը (լատ.՝ Clerodéndrum);
• Վիշապածառը (լատ.՝ Dracaena);
• Ֆուքսիա (լատ.՝ Fúchsia);
• Կոդիաեում (լատ.՝ Codiaeum);
• Ալոկազիա (լատ.՝ Alocasia);
• Զանզիբարի ակն (լատ.՝ Zamiocúlcas);
• Կորդիլին (լատ.՝ Cordyline);
• Սայպերուս (լատ.՝ Cyperus);
• Դիֆենբախիա (լատ.՝ Dieffenbachia);
• Ագլաոնեմա (լատ.՝ Aglaonema);
• Շեֆլերա (լատ.՝ Schefflera)

և շատ այլ սենյակային բույսեր:

Դասական հողախառնուրդ պատրաստելու համար հավասար չափերով խառնում են՝

• Տերևային բուսահող կամ փայտի ոչ թարմ սղոցուք – 25%;
• Հող պարտեզից – 25%;
• Գետի լվացված ավազ կամ ագրոպեռլիտ -25%;
• Վերնատորֆ – 25%:

Եթե պարտեզի հողը այնքան էլ պարարտ չէ, տերևային բուսահողի կամ սղոցուքի փոխարեն կարելի է օգտագործել կոմպոստ, կենսահումուս կամ փտած գոմաղբ:
Շատ օգտակար կարող է լինել ջրակտիկների հավելումը: Ջրակտիկների փոքրիկ քանակությունն իսկ կարող է փրկել բույսը ջրախեղդ լինելուց և արմատների փտելուց:

Հողախառնուրդ պտերազգիների համար

Պտերի (Ձարխոտերի) համար հողախառնուրդը պետք է թթվային լինի: Այդպիսի հողախառնուրդ ստանում են խառնելով՝

• Հավամրգու հող (вересковая земля) կամ հող սոճիների տակից – 50%;
• Տերևային բուսահող – 25%;
• Փտած գոմաղբ – 25%:

Հավամրգու հողը կարելի է փոխարինել ավազի և վերնատորֆի հավասար մասերի խառնուրդով:
Մեկ այլ տարբերակ. Հավամրգու հողը կարելի է փոխարինել հողով, որտեղ աճում են սոճիներ: Չէ որ անտառում պտերը շատ հաճախ աճում են հենց սոճիների հարևանությամբ:
Պտերի համար հողախառնուրդը հարմար է նաև լեռնավարդի (ազալիա) և մրտավարդի (рододендрон) աճեցման համար:

Հողախառնուրդ բրոմելազգիների համար

Այս հողախառնուրդը նույնպես թթվային պետք է լինի:
Խառնում են՝

• Տերևային բուսահող կամ կոմպոստ – 20%;
• Հավամրգու հող (вересковая земля) կամ հող սոճիների տակից – 20%;
• Փտածության տարբեր աստիճանի, մանրեցված սոճու կեղև –  20%;
• Վերնատորֆ կամ տորֆամամուռ – 20%;
• Վերմիկուլիտ  կամ կեռամզիտ – 20%:

Մեկ այլ տարբերակ էլ է կիրառելի․

• Չմաղած, խոշոր մասնիկներով հավամրգու հող – 50%
• Կոկոսի մանրաթել կամ տորֆամամուռ – 25%
• Մանրեցված սոճու կեղև – 25%

Հողախառնուրդ սուկուլենտների համար

Սուկուլենտների համար նախատեսված հողախառնուրդի նկատմամբ առաջնահերթ պահանջը հողի պարարտ և ջրաթափանցիկ լինելն է։ Ծաղկամանում ջրի կուտակումը կամ ճահճանալը կարող է ավերիչ ազդեցություն ունենալ սուկուլենտի վրա։ Ուստի հողախառնուրդը կազմում են․

• Լվացված ու թրծված գետի ավազ – 33%
• Կոմպոստ, փտած գոմաղբ կամ տերևային բուսահող – 33%
• Պեռլիտ կամ վերմիկուլիտ – 16.5%
• Վերնատորֆ – 16.5%

Հողախառնուրդ կակտուսների համար

Կակտուսներն ունեն թույլ և բավականին խոցելի արմատներ, ուստի դրանց համար պատրաստված հողախառնուրդը պետք է ունենա լավ օդա և ջրաթափանցելիություն։

Հողախառնուրդը կազմում են՝

• Լվացված ու թրծված գետի ավազից կամ պեռլիտից – 50%
• Տերևային բուսահողից կամ փտած գոմաղբից կամ կոմպոստից – 25%
• Վերնատորֆից – 25%
• Մանրեցված փայտածուխից – մի փոքր։

Վորպեսզի բույսը հողին չդիպչի, հողախառնուրդի վերին շերտը մաքուր ավազ կամ պեռլիտ են լցնում։

Հողախառնուրդ էպիֆիտ խոլորձների համար

Բնության մեջ ծառերի վրա աճող խոլորձների համար նմանատիպ պայմաններ ստեղծելու համար, կազմում են հետևյալ մասերից կազմված հողախառնուրդ՝

• Սոճու կեղևի առնվազն 1 սմ երկարությամբ կտորներից – (1)
• Տորֆամամուռից – (1)
• Փայտածուխի կտորներ – (1)
• Պտերի արմատներ – (1)

Անհրաժեշտ է, որ խոլորձները աճեցվեն ցանցից սարքված ամանների կամ կեղևի բլոկների վրա, այսինքն ՝ այն պայմաններում, երբ օդը ազատ հոսում է դեպի բույսի արմատները:

Հողախառնուրդ հողում աճող խոլորձների համար

Հողում աճող խոլորձների համար, խառնուրդի կեսը պատրաստում են էպիֆիտ խոլորձների համար վերը նշված բաղադրատոմսով, իսկ երկրորդ կեսը պետք է լինի ձեռքով մանրեցված, խոշոր կտորներով վերնատորֆ։

Հողախառնուրդ սոխուկավոր և պալարավոր բույսերի համար

• Այգու հող – 25%
• Լվացված գետի ավազ – 25%
• Ծառի կեղևի կամ սղոցուքի կոմպոստ կամ տեևային բուսահող – 25%
• Մուգ դառչնագույն տորֆ – 25%

Հողախառնուրդ ցիտրուսայինների համար

• Այգու հող – 50%
• Լվացված գետի ավազ – 25%
• Վերնատորֆ – 25%

Կարելի է հավելել ցանկացած տիպի կոմպոստ կամ փտած գոմաղբ։

Հողախառնուրդ Միջերկրական ծովի ափերի բույսերի համար

Դափնու, մրտենու, պատկառուկի, բուգենվիլեայի, դափնեվարդի և այլ “միջերկրացիների” համար․

• Այգու հող – 25%
• Գետի ավազ – 25%
• Վերնատորֆ – 25%
• Ծառի կեղևի կոմպոստ – 25%

Բույսի արմատները փտելուց պաշտպանելու համար կարելի է աղացած փայտածուխ ավելացնել։

Հողախառնուրդ արմավենու և ցիկադների համար

• Գետի մանր ավազ – 20%
• Տերևային բուսահող կամ կեղևի հումուս – 20%
• Մուգ դառչնագույն տորֆ – 20%
• Վերնատորֆ – 20%
• Փտած գոմաղբ – 20%

Մեկ այլ՝ ավելի պարզ բաղադրատոմս էլ է կիրառվում․

• Այգու հող – 34%
• Տերևային բուսահող կամ կոմպոստ – 33%
• Գետի մանր ավազ – 33%

Հողախառնուրդ բոնսայի համար

Բոնսայի հողախառնուրդի համար ամենակարևոր բաղադրիչներն են ակադաման, պեմզան, լավան, ինչպես նաև օրգանական բաղադրիչը՝ կոմպոստը և մանրախիճը (կոպիտ ավազ):

Ակադաման (Akadama) լավ թրծված ճապոնական կավ է, որը հատուկ պատրաստված է բոնսայի համար և վաճառվում է բոնսայի բոլոր (առցանց) խանութներում: Ակադաման, օգտագործելուց առաջ, պետք է մաղել: Մոտ երկու տարի անց ակադաման սկսում է քայքայվել, ինչը որոշ չափով վատացնում է հողի օդափոխությունը: Դրանով է պայմանավորված բոնսայի կանոնավոր տեղափոխումը նոր սուբստրատի մեջ կամ, ակադամայի հետ միասին լավ փխրեցնող այլ բաղադրիչների կիրառումը։: Ակադաման բավականին թանկ է և, հետևաբար, երբեմն այն փոխարինում են նմանատիպ կալցինացված կամ այրված կավով, որը կարելի է հեշտությամբ գնել ցանկացած պարտեզային կենտրոնում: Նույնիսկ կատվի զուգարանի լցոնանյութը կարող է օգտագործվել որպես այլընտրանք ակադամային:

Բանսայի ծառերի տարբեր տեսակներ պահանջում են տարբեր հողախառնուրդներ: Այնուամենայնիվ, կա երկու հիմնական հողախառնուրդ՝ սաղարթավոր ծառերի համար և փշատերևների համար: Երկու խառնուրդներն էլ ներառում են ակադամա, պեմզա և լավա:

Պետք է նկատի ունենալ, որ երկու խառնուրդներն էլ կարող են և պետք է հարմարեցվեն տեղական պայմաններին: Օրական հաճախակի բոնսայի հողախառնուրդի խոնավությունը չստուգելու համար, պետք է ավելացնել ակադամա (կամ կոմպոստ)՝ հողախառնուրդի ջուր պահելու կարողությունը բարձրացնելու համար: Խոնավ կլիմայական պայմաններում, ավելի շատ լավա (կամ մանրախիճ) են դնում՝ խառնուրդի դրենաժային հատկությունները բարելավելու համար:

Փորձարկումների համար կարելի է առաջարկել մեկ այլ բաղադրատոմս՝

• Հավամրգու հող (вересковая земля) – 25%
• Տերևային բուսահող կամ ծառի կեղևի կոմպոստ – 25%
• Գետի ավազ – 25%
• Այգու հող – 25%

Հավամրգու հողի փոխարեն կարելի է օգտագործել վերնատորֆի և ավազի խառնուրդ

Հողախառնուրդ ամպելային բույսերի համար

Տարբերակ Ա

• Այգու հող – 33%
• Չմաղած, շատ ավազ պարունակող հավամրգու հող (вересковая земля) – 33%
• Ծառի կեղևի կոմպոստ – 34%

Տարբերակ Բ

• Այգու հող – 25%
• Գետի ավազ – 25%
• Վերնատորֆ – 25%
• Կոմպոստ կամ փտած գոմաղբ – 25%

Ծայրահեղ դեպքում կարելի է նաև դասական հղախառնուրդ կիրառել։

Հողախառնուրդ կոճապղպեղայինների (лат. Zingiberáceae) համար

• Այգու հող (ցանկալի է ավազակավային լինի) – 50%
• Կոմպոստ կամ տերևային բուսահող – 25%
• Վերնատորֆ – 25%

Հողախառնուրդին կարելի է ավելացնել ոչ մեծ քանակի փտած գոմաղբ, պեռլիտ կամ վերմիկուլիտ։

Հողախառնուրդ ծաղկող սենյակային բույսերի համար

• Այգու հող – 25%
• Վերնատորֆ – 25%
• Հավամրգու հող (вересковая земля) կամ կեղևի կոմպոստ – 50%

Հողախառնուրդին պետք է ավելացնել ավազ, պեռլիտ կամ վերմիկուլիտ։

https://azflora.com/tab1.html

Ա

Բ

Գ

Դ

Ե

Զ

Է

Թ

Լ

Խ

Ծ

Կ

Հ

Ս

Վ

Տ

Ց

Ծ

Շ

Ն

Օ

Ք

Ֆ

Հյուծվածությունը՝ հողի բերրիության անկումն է: Հողը հյուծվում է երբ չեն պահպանվում բույսերի աճեցման կանոնները, երբ ցանքաշրջանառություն չկիրառելով  նույն տեղում, անընդհատ նույն տեսակի բույսեր են տնկվում: