Աչքապատվաստը կատարում են ամառային խիստ շոգերից հետո‘ բույսերի երկրորդ հյութաշարժության ժամանակ, երբ պատվաստակալի կեղեւը հեշտ է բաժանվում բնափայտից եւ աչքի (բողբոջի) բացվելու վտանգը անցած է լինում: Սա լինում է նախալեռնային եւ լեռնային շրջաններում հուլիսի վերջից օգոստոսի վերջերը,իսկ ցածրադիր շրջաններում մոտավորապես օգոստոսի առաջին տասնօրյակից մինչեւ սեպտեմբերի կեսերը, բայց կարելի է նաեւ մի քիչ ավելի շուտ աչքապատվաստ կատարել: Այս դեպքում աչքը կբացվի եւ կտա 10-15սմ եւ ավելի երկարության շիվ, որն անհրաժեշտ կլինի փաթաթել ու պաշտպանել ձմռան ցրտերից: Դա արագացնում է պատվաստաշվի աճը համարյա մեկ վեգետացիայով:
Աչքապատվաստը կատարվում է հետեւյալ կերպ. պատվաստողը ձախ ձեռքով բռնում է կտրոնը եւ պատվաստի դանակով նրանից վահանաձեւ հանում 2-3 սմ երկարությամբ բողբոջը‘ կեղեւի եւ բնափայտի բարակ շերտի հետ միասին ու պահում այն նույն ձեռքում: Ապա պատվաստակալի հյուսիսային կողմից արմատավզիկի կեղեւի վրա պատվաստի դանակով T-աձեւ կտրվածք է անում եւ նույն դանակի հետեւի մասի ոսկրիկի օգնությամբ թեթեւակի կեղեւը բարձրացնելով, ձախ ձեռքով վահանիկը զգուշությամբ դնում է կտրվածքի մեջ, լավ նստեցնում ու երկու ձեռքերի բութ մատերով սեղմում բացված կեղեւը դեպի պատվաստաչքը: Եթե վահանիկի ծայրը դուրս է մնում, այն զգուշությամբ կտրում են պատվաստակալի վրա հորիզոնական կտրվածք արված տեղում եւ, աչքը լրիվ տեղավորելուց հետո, անմիջապես կապում: Սովորական աչքապատվաստով բազմացնելիս ընկուզենին միշտ լավ արդյունք չի տալիս, ուստի այն բազմացնում են քառանկյունի եւ օղակաձեւ կտրվածքով‘ աչքապատվաստով:
Օղակաձեւ պատվաստը կատարվում է գարնանը‘ աճող աչքով կամ ամռան երկրորդ կեսին‘ քնած աչքով, հետեւյալ կերպ. գարնանը, երբ սկսվում է հյութաշարժությունը, կամ ամռանը‘ բույսերի երկրորդ աճի ժամանակ, սերմնաբույսերի վրա, մեկը մյուսից 3-4 սմ հեռավորությամբ (նկատի են ունենում պատվաստաբողբոջի չափը) օղակաձեւ երկու կտրվածք են անում, ապա կեղեւը զգուշությամբ հանում: Ընտրում են պատվաստակալի հաստության պատվաստացու կտրոն եւ նրա բողբոջը (աչքը) կեղեւի հետ միասին կտրվածքի երկարությամբ կտրելով օղակաձեւ, հանում եւ անմիջապես հագցնում են պատրաստած սերմնաբույսի (պատվաստակալի) կտրվածքին ու ամուր կապում: Պատվաստի այս եղանակը ապահովում է ընկուզենու համեմատաբար բարձր կպչողականություն:
Պատվաստելուց մոտավորապես մեկ-երկու շաբաթ անցնելուց հետո պետք է ստուգել այն եւ անհրաժեշտության դեպքում, եթե աչքապատվաստը կպել է, կապը թուլացնել, իսկ եթե չի կպել, ապա անմիջապես կատարել կրկնապատվաստ‘ առաջին անգամ կատարված պատվաստի հակառակ կողմից:
Աչքապատվաստը կարելի է կատարել նաեւ գարնանը‘ բույսերի մեջ հյութաշարժությունը սկսվելուց հետո, երբ պատվաստակալի կեղեւը բնափայտից լավ է անջատվում: ոյություն ունեն կտրոնապատվաստի մի շարք ձեւեր, որոնցից համեմատաբար լայն տարածված են անգլիական կամ բարելավված պատվաստը, կողապատվաստը, ճեղքապատվաստը, պատվաստը, պատվաստը կեղեւի տակ եւ այլն: Կտրոնապատվաստը կատարում են վաղ գարնանը‘ մինչեւ բողբոջների բացվելը, որի համար կտրոնները (միամյա շիվեր) վերցնում են ուշ աշնանը եւ ձմռանը, խնամքով պահում հով նկուղներում‘ խոնավ ավազի կամ մամուռի մեջ, այնպես, որ մինչեւ պտվաստելն աչքերը չբացվեն:Կտրոնապատվաստով ամենից հաջող բազմացվում են խնձորենին եւ տանձենին:
